diff --git a/Foreword/Foreword_DV_transliterated.docx b/Foreword/Foreword_DV_transliterated.docx deleted file mode 100644 index c8211c6..0000000 Binary files a/Foreword/Foreword_DV_transliterated.docx and /dev/null differ diff --git a/Foreword/Foreword_DV_transliterated.txt b/Foreword/Foreword_DV_transliterated.txt index 32b64d4..f2c814c 100644 --- a/Foreword/Foreword_DV_transliterated.txt +++ b/Foreword/Foreword_DV_transliterated.txt @@ -1,91 +1,112 @@ -﷽ +مُقَدِّمَة +بِسمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ - +اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَنْزَلَ الْقُرْآنَ هُدًى لِلنَّاسِ وَرَحْمَةً لِلْأَنَامِ، وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى سَيِّدِنَا وَنَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ خَاتِمُ الأَنْبِيَاءِ وَالرُّسُلِ الْكِرَامِ، وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ المقام. -އަރަހުށި ހުސްޠާހިރުވަންތަ މާތް ﷲ އަށް ޙަމްދު ޘަނާ ދަންނަވަމެވެ. އަދި އެކަލާންގެ ފޮނުއްވި މާތް ރަސޫލާ މުހައްމަދުގެފާނަށާއި، އެކަލޭގެފާނުގެ އާލު އަޞްޙާބުންނަށާއި، ހެޔޮގޮތުގައި އެކަލޭގެފާނަށް ތަބާވި އެންމެހައި މީސްތަކުންނަށް ޞަލާވާތާއި ސަލާމް ލެއްވުންއެދި ދުއާކުރަމެވެ. -ކީރިތި ޤުރުއާން އަކީ މުހައްމަދުއް ޞައްލައް ﷲ ޢަލައި ވަސައްލަމް މާތް ނަބިއްޔާގެ މައްޗައް މާތް ﷲ ބާއްވައިލެއްވި އެކަލާންގެ ހައްޤު ކަލާމްފުޅެވެ. މުޅި އިންސާނިއްޔަތަށް ތެދުމަގު ދެއްކެވުމަށްޓަކައި، އެކަލާންގެ ބާއްވައިލެއްވި މަތިވެރި ހިދާޔަތެކެވެ. ހައްޤާއި ބާޠިލް ވަކިކޮށްދެނިވި ހެކިތަކެއްގެ ގޮތުގައި ހަދިޔާކުރެއްވި މުޤައްދަސް ފޮތެކެވެ. މުއުމިނުންނަށް މާތް ﷲ ދެއްވާފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ނިޢުމަތެވެ. އެފޮތުގައި ވަނީ، މުއުމިނުން ހިތުގެ އަޑިން ޤަބޫލް ކުރަންޖެހޭ ޢަޤީދާތަކެކެވެ. ބޯލަބަންޖެހޭ އުޞޫލްތަކާއި ޙުކުމްތަކެވެ. ދެދުނިޔޭގެ ބާއްޖަވެރިކަމަށް ވާސިލްކޮށްދޭ ސާފުސީދާ ތެދުމަގެވެ. ޢިބްރަތުން ފުރިގެންވާ ފިލާވަޅުތަކެވެ.(އާޔަތް) މާނައީ އެފޮތުގެ ކުރިމައްޗަކުންވެސް، އަދި އޭގެފަހަތަކުންވެސް އެފޮތަކަށް ބާޠިލްކަމެއް ނާއްނާނެތެވެ. އެއީ ޙަމްދު ލިބިވޮޑިގެންވާ، ޙަކީމްވަންތަ ރަސްކަލާންގެ ޙަޟުރަތުން ބާއްވައިލެއްވި ފޮތެކެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއަކީ މާތް ﷲ ގެ ރަޙްމަތްފުޅުން ސައްތައިން ސައްތަ މުސްލިމް ގައުމަކަށްވާތީ، ކީތިތި ގުރުއާންގެ އިތުބާރުހުރި ތަރުޖަމާއެއް ދިވެހިބަހުން ތައްޔާރުކޮށް ޝާއިޢު ކޮށް އެންމެހާ ދިވެހީންނަށް އެތަރުޖަމާ ލިބޭނެގޮތް ހަދައިދިނުމަކީ، ސަރުކާރުން ކޮށްދޭންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. +އަރަހުށި ހުސްޠާހިރުވަންތަ އެއްކައުވަންތަ ﷲ އަށް ޙަމްދު ޘަނާ ދަންނަވަމެވެ. އަދި އެކަލާނގެ ފޮނުއްވި މާތް ރަސޫލާ މުހައްމަދުގެފާނަށާއި، އެކަލޭގެފާނުގެ އާލު އަޞްޙާބުންނަށާއި، ހެޔޮގޮތުގައި އެކަލޭގެފާނަށް ތަބާވި އެންމެހައި މީސްތަކުންނަށް ޞަލާވާތާއި ސަލާމް ލެއްވުންއެދި ދުއާކުރަމެވެ. -އަޅުގަނޑު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަޤާމާއި ޙަވާލުވިއިރު، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާއަކަށް އޮތީ، ކުރިގެ ރައީސް އަލްފާޟިލް އިބްރާހިމް ނާސިރުގެ ދައުރުގައި ކުރައްވާފައިވާ ތަރުޖަމާއެކެވެ. އެއީ، އެމަނިކުފާނު ކުރެއްވި އަގުހުރި މަސައްކަތްފުޅެއްކަމުގައި އަޅުގަނޑު ހެޔޮހިތުން ޤަބޫލްކުރަމެވެ. އެކަމަކު އެއީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އެކި ބައިތައް ފަސްބޭފުޅަކު ވަކިވަކިން ކުރައްވާފައިވާ ތަރުޖަމާއެކެވެ. އެހެންކަމުން އިބާރާތްކުރުމުގެ ގޮތުންނާއި ދޭހަކޮށްދޭ މާނައިގެގޮތުން، އެކިއެކި ބައިބައިގެ މެދުގައި ތަފާތުތަކެއް ހުއްޓެވެ. މީގެއިތުރުން، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އުފެދުނު ބައެއް އިލްމުވެރިންވެސް، އެކި ދުވަސްވަރު އެކިވަރުވަރަށް ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ބައެއް ބައިތައް ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރައްވާފައި ވެއެވެ. އަދި އެފަދަ އެކިއެކި ޢިލްމުވެރިން، އެބޭބޭފުޅުންގެ ލިއުއްވުން ތަކުގައްޔާއި، ވިދާޅުވާ ވައުޟް ތަކުގައްޔާއި، ކުރައްވާ ތަޤްރީރު ތަކުގައި އާޔަތްތަކުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ ދެއްވާފައިވޭމެއެވެ. އެ މަސައްކަތްޕުޅުތަކަކީ، ވަރަށް އަގުހުރި މަސައްކަތްޕުޅު ތަކެއްކަން ކަށަވަރެވެ. އެކަމަކު، އެބޭފުޅުންވެސް، މުޅި ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާއެއް ދިވެހި ޤައުމަށް ހަދިޔާކުރައްވާފައެއް ނެތެވެ. +ކީރިތި ޤުރުއާނައަކީ މުހައްމަދުއް ﷺ މާތް ނަބިއްޔާގެ މައްޗައް މާތް ﷲ ބާއްވައިލެއްވި އެކަލާނގެ ހައްޤު ކަލާމްފުޅެވެ. މުޅި އިންސާނިއްޔަތަށް ތެދުމަގު ދެއްކެވުމަށްޓަކައި، އެކަލާނގެ ބާވައިލެއްވި މަތިވެރި ހިދާޔަތެވެ. ހައްޤާއި ބާޠިލު ވަކިކޮށްދެނިވި ހެކިތަކެއްގެ ގޮތުގައި ހަދިޔާކުރެއްވި މުޤައްދަސް ފޮތެކެވެ. މުއުމިނުންނަށް މާތް ﷲ ދެއްވާފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ނިޢުމަތެވެ. އެ ފޮތުގައިވަނީ، މުއުމިނުން ހިތުގެ އަޑިން ޤަބޫލު ކުރަންޖެހޭ ޢަޤީދާތަކެވެ. ބޯލަނބަންޖެހޭ އުޞޫލުތަކާއި ޙުކުމްތަކެވެ. ދެދުނިޔޭގެ ބާއްޖަވެރިކަމަށް ވާސިލްކޮށްދޭ ސާފުސީދާ ތެދުމަގެވެ. ޢިބްރަތުން ފުރިގެންވާ ފިލާވަޅުތަކެވެ. "لَّا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ ۖ تَنزِيلٌ مِّنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ" (فُصِّلَت ٤٢) މާނައީ: އެ ފޮތުގެ ކުރިމައްޗަކުންވެސް، އަދި އޭގެފަހަތަކުންވެސް އެ ފޮތަކަށް ބާޠިލުކަމެއް ނާއްނާނެތެވެ. (އެއީ) ޙަމްދު ލިބިވޮޑިގެންވާ، ޙަކީމްވަންތަ ރަސްކަލާނގެ ޙަޟްރަތުން ބާއްވައިލެއްވި ފޮތެކެވެ." -މިސަބަބުތަކަށްޓަކައި، ދިވެހީންގެ އަތްމަތީގައި ކީރިތި ޤުރުއާންގެ އިތުބާރުހުރި ޞައްޙަ ދިވެހި ތަރުޖަމާއެއް އޮތުމުގެ ބޭނުންތެރިކަމުގެ ބޮޑުކަން އަޅުގަނޑަށް އިޙްސާސް ކުރެވިގެން، މި މުހިންމު މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރުމަށްޓަކައި ކޮމިޓީއެއް އުފެއްދީ، 1979 އޭޕްރީލް 25 ގައެވެ. މިކޮމެޓީގެ ފުރަތަމަ ޖަލްސާ ބޭއްވުނީ،1979 މެއި 1 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. މިޖަލްސާގެ ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓީ، އަޅުގަނޑެވެ. އެ ޖަލްސާގައި ބަޙުޘް ކުރެވުނީ، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ މާނަ ތަރުޖަމާ ކުރުމުގައި ބަލަންވީ މައިގަނޑު އުޞޫލްތަކެއް ކަނޑައެޅުމާއި މެދުއެވެ. މިގޮތުން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެއްބަސްވެވުނީ، ބޭރުބަސްބަހަށް ޤުރުއާނުގެ މާނަ ތަރުޖަމާ ކޮށްފައިވާ އުޞޫލްތަކުގައި ހިފެހެއްޓުމެވެ. +ދިވެހިރާއްޖެއަކީ، މާތް ﷲ ގެ ހެޔޮ ރަޙްމަތްފުޅުން ސައްތައިންސައްތަ މުސްލިމު ގައުމަކަށްވާތީ، ކީރިތި ގުރުއާނުގެ އިތުބާރުހުރި ތަރުޖަމާއެއް ދިވެހިބަހުން ތައްޔާރުކޮށް، ޝާއިޢުކޮށް، އެންމެހައި ދިވެހިންނަށް އެ ތަރުޖަމާ ލިބޭނެގޮތް ހަދައިދިނުމަކީ، ސަރުކާރުން ކޮށްދޭންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. -މިއުޞޫލްތަކުގެ މަތިން، ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެއްވުމުގައި ކޮމިޓީގެ މެންބަރުން، އުޞޫލަކަށް ބެއްލެވީ ޢަރަބިބަހުން ހުރި ޤުރުއާންގެ ތަފްސީރުތަކެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މި މަސައްކަތުގައި، ކީރިތި ޤުރުއާންގެ އިނގިރޭސި ބަހާއި އުރުދޫ ބަހުގެ ތަރުޖަމާތަކުންވެސް، ކޮމިޓީއިން އެހީ ހޯއްދެވިއެވެ. -ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެއްވުން ވެގެންދިޔައީ، އެ ކޮމިޓީއަށް ވަރަށް ދަތި، ބުރަ މަސައްކަތްޕުޅަކަށެވެ. އެންމެބޮޑު ސަބަބަކީ، ކީރިތި ޤުރުއާން ބާއްވާލައްވާފައި ވަނީ ޢަރަބިބަހުންކަމަށްވެފައި ޢިބާރާތްކުރުމުގެ ބަލާޣަތްތެރިކަމާއި ފުރިހަމަކަން، އޭގެ އެންމެ މަތީ ދަރަޖާގައި ޤުރުއާންގައި އެކުލެވިގެންވާކަމަށްޓަކައި، ދިވެހިބަސްފަދަ ބަހަކަށް، ކީރިތި ޤުރުއާން ތަރުޖަމާ ކުރާހިނދު، އެ މާތް ކަލާމްފުޅުގައިވާ ރީތިކަމާއި، ފުރިހަމަކަމާއި، ބަލާޣަތްތެރިކަމާއި، މަޖާޒީ މާނަތައް، ދިވެހިބަހުން ގެނައުމަށް ވަރަށްބޮޑަށް ދަތިވުމެވެ. އަނެއް ސަބަބަކީ، ކުރިންވެސް އިޝާރާތް ކުރިފަދައިން، މިފަންނުގައި ދިވެހި އިލްމުވެރިން ކުރައްވާފައިވާ މަސައްކަތްޕުޅުތަކުގެ މަދުކަމެވެ. +އަޅުގަނޑު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަޤާމާއި ހަވާލުވިއިރު، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާއަކަށްއޮތީ، ކުރީގެ ރައީސް އަލްފާޟިލް އިބްރާހިމް ނާޟިރުގެ ދައުރުގައި ކުރައްވާފައިވާ ތަރުޖަމާއެކެވެ. އެއީ، އެމަނިކުފާނު ކުރެއްވި އަގުހުރި މަސައްކަތްފުޅެއްކަމުގައި އަޅުގަނޑު ހެޔޮހިތުން ޤަބޫލުކުރަމެވެ. އެކަމަކު، އެއީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އެކިބައިތައް، ފަސްބޭފުޅަކު ވަކިވަކިން ކުރައްވާފައިވާ ތަރުޖަމާއެކެވެ. އެހެންކަމުން، އިބާރާތްކުރުމުގެ ގޮތުންނާއި ދޭހަކޮށްދޭ މާނައިގެގޮތުން، އެކިއެކިބައިބައިގެ މެދުގައި ތަފާތުތަކެއް ހުށްޓެވެ. މީގެއިތުރުން، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އުފެދުނު ބައެއް އިލްމުވެރިންވެސް، އެކި ދުވަސްވަރު އެކިވަރުވަރަށް ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ބައެއް ބައިތައް ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. އަދި އެފަދަ އެކިއެކި ޢިލްމުވެރިން، އެބޭބޭފުޅުންގެ ލިއުއްވުން ތަކުގައްޔާއި، ވިދާޅުވާ ވައުޠުތަކުގައްޔާއި، ކުރައްވާ ތަޤްރީރުތަކުގައި އާޔަތްތަކުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ ދެއްވާފައިވޭމެއެވެ. އެ މަސައްކަތްޕުޅުތަކަކީ، ވަރަށް އަގުހުރި މަސައްކަތްޕުޅުތަކެއްކަން ކަށަވަރެވެ. އެކަމަކު، އެބޭފުޅުންވެސް، މުޅި ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ފުރިހަމަތަރުޖަމާއެއް ދިވެހި ޤައުމަށް ހަދިޔާކުރައްވާފައެއް ނެތެވެ. -ރަސޫލުﷲ ސައްލައްﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް ވަނީ، ޢަރަބީންނަށް ކީރިތި ޤުރުއާން ވަރަށް ފުރިހަމައަށް ތަބްލީޣު ކޮށްދެއްވައި ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ. ދެން އޮތީ ޢަރަބިބަސް ނުދަންނަމީހުންނަށް ޤުރުއާން ތަބްލީޣް ކޮށް އުނގަންނައިދިނުމެވެ. އެކަން އެދެވޭގޮތެއްގައި ކުރެވޭނީ، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ މާނަ، އެބަޔަކު ވާހަކަދައްކައި އުޅޭބަހަކަށް ތަރުޖަމާކޮށްގެންނެވެ. މިގޮތުން، މީގެ އެތައްސައްތަ އަހަރެއް ކުރިންސުރެއް ފެށިގެން، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ތަރުޖަމާތައް، ދުނިޔޭގައި މީހުން ވާހަކަދައްކައި އުޅޭ ތަފާތު ބަސްބަހުން ޝާއިޢު ކުރެވިފައި ވެއެވެ. އަދި މިހާރުވެސް، އެކިބަސްބަހުން ޤުރުއާންގެ އިތުރު ތަރުޖަމާތައް ޝާއިޢު ކުރެވެމުންދެއެވެ. +މި ސަބަބުތަކަށްޓަކައި، ދިވެހީންގެއަތްމަތީގައި ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އިތުބާރުހުރި ޞައްޙަ ދިވެހި ތަރުޖަމާއެއް އޮތުމުގެ ބޭނުންތެރިކަމުގެ ބޮޑުކަން އަޅުގަނޑަށް އިޙްސާސްކުރެވިގެން، މި މުހިންމު މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރުމަށްޓަކައި ކޮމިޓީއެއް އުފެއްދީ، 1979 އޭޕްރީލް 25 ގައެވެ. މި ކޮމެޓީގެ ފުރަތަމަ ޖަލްސާ ބޭއްވުނީ،1979 މެއި 1 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. މިޖަލްސާގެ ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓީ، އަޅުގަނޑެވެ. އެ ޖަލްސާގައި ބަޙުޘްކުރެވުނީ، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ މާނަ ތަރުޖަމާ ކުރުމުގައި ބަލަންވީ މައިގަނޑު އުޞޫލުތަކެއް ކަނޑައެޅުމާ މެދުއެވެ. މިގޮތުން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެއްބަސްވެވުނީ، ބޭރު ބަސްބަހަށް ޤުރުއާނުގެ މާނަ ތަރުޖަމާ ކޮށްފައިވާ އުޞޫލްތަކުގައި ހިފެހެއްޓުމަށެވެ. މި އުޞޫލުތަކުގެ މަތިން، ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެއްވުމުގައި ކޮމިޓީގެ މެންބަރުން، އަޞްލަކަށް ބެއްލެވީ ޢަރަބި ބަހުން ހުރި ޤުރުއާނުގެ ތަފްސީރުތަކެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މި މަސައްކަތުގައި، ކީރިތި ޤުރުއާންގެ އިނގިރޭސިބަހާއި އުރްދޫބަހުގެ ތަރުޖަމާތަކުންވެސް، ކޮމިޓީއިން އެހީ ހޯއްދެވިއެވެ. -އެހެންކަމުން، ކޮމެޓީގެ މެންބަރުން، މާތް ﷲ އަށް ވަކީލު ކުރައްވައި، އެކަލާންގެ ހަޟުރަތުން މަދަދާއި ތައުފީޤަށް އެދިވަޑައިގެން ތިއްބަވައިގެން، ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާކުރެއްވުމުގެ މުހިންމު މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރެއްވީ، ޚުޝޫޢު ވެރިކަމާއި އަމާނާތްތެރިކަމާއި އިޚްލާސްތެރިކަމާ އެކުގައެވެ. +ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެއްވުން ވެގެންދިޔައީ، އެ ކޮމިޓީއަށް ވަރަށްދަތި، ވަރަށް ބުރަ މަސައްކަތްޕުޅަކަށެވެ. އެންމެބޮޑު ސަބަބަކީ، ކީރިތި ޤުރުއާން ބާވައިލައްވާފައިވަނީ ޢަރަބި ބަހުންކަމަށްވެފައި ޢަރަބި ބަހުގެ ބަލާޣަތްތެރިކަމާއި ފުރިހަމަކަން، އޭގެ އެންމެމަތީ ދަރަޖައިގައި ޤުރުއާނުގައި އެކުލެވިގެންވާކަމަށްޓަކައި، ދިވެހިބަސްފަދަ ބަހަކަށް، ކީރިތި ޤުރުއާން ތަރުޖަމާ ކުރާހިނދު، އެ މާތް ކަލާމްފުޅުގައިވާ ރީތިކަމާއި، ފުރިހަމަކަމާއި، ބަލާޣަތްތެރިކަމާއި، މަޖާޒީ މާނަތައް، ދިވެހިބަހުން ގެނައުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ދަތިވުމެވެ. އަނެއް ސަބަބަކީ، ކުރިންވެސް އިޝާރާތް ކުރިފަދައިން، މި ފަންނުގައި ދިވެހި ޢިލްމުވެރިން ކުރައްވާފައިވާ މަސައްކަތްޕުޅުތަކުގެ މަދުކަމެވެ. -މި މިމުހިއްމު އަދި ބުރަ މަސައްކަތް އަޅުގަނޑު ޙަވާލުކުރި ކޮމެޓީއަށް، އެކިދުވަސްވަރު އެކިބަދަލު އައިސްފައި ވެއެވެ. މިބަދަލުތަކާއެކު، ކޮމެޓީގައި ހިމެނިވަޑައިގެންނެވި ހުރިހާ ބޭފުޅުންނަކީ: +ރަސޫލު ﷲ ﷺ ވަނީ، ޢަރަބީންނަށް ކީރިތި ޤުރުއާން ވަރަށް ފުރިހަމައަށް ތަބްލީޣު ކޮށްދެއްވައި ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ. ދެން އޮތީ، ޢަރަބި ބަސް ނުދަންނަ މީހުންނަށް ޤުރުއާން ތަބްލީޣު ކޮށް އުނގަންނައިދިނުމެވެ. އެކަން އެދެވޭގޮތެއްގައި ކުރެވޭނީ، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ މާނަ، އެބަޔަކު ވާހަކަދައްކައި އުޅޭ ބަހަކަށް ތަރުޖަމާ ކޮށްގެންނެވެ. މިގޮތުން، މީގެ އެތައްސައްތަ އަހަރެއް ކުރިއްސުރެ ފެށިގެން، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ތަރުޖަމާތައް، ދުނިޔޭގައި މީހުން ވާހަކަދައްކައި އުޅޭ ތަފާތު ބަސްބަހުން ޝާއިޢު ކުރެވިފައި ވެއެވެ. އަދި މިހާރުވެސް، އެކި ބަސްބަހުން ޤުރުއާނުގެ އިތުރު ތަރުޖަމާތައް ޝާއިޢު ކުރެވެމުންދެއެވެ. -1. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު އަލްމަރުޙޫމް މުޙައްމަދު ޖަމީލު (މ.ކުއްޅަވައްގެ) -2. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު އަލްމަރުޙޫމް މޫސާ ފަތުޙީ ޤާސިމް (މ.ޖީޒާ) -3. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚް މުޙައްމަދު ރަޝީދު އިބްރާޙިމް ( ގ.ގަސްކަރަ) -4. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްދުކްތޫރު މުޙައްމަދު ޒާހިރު ޙުސައިން (ހ.ނީލްވިލާ) -5. ފަޟީލަތުއްޝައިޚް އަލްމަރުހޫމް އަޙްމަދު ޝާޠިރު މޫސާ (ހ.އެއްގަމުގެ) -6. ފަޟީލަތުލްޝައިޣުލް އުސްތާޛު އާދަމް ނަސީމް (ހ.ޕޫނަމް) -7. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު ޙުސައިން ޢަބްދުއްރަޙްމާނު (މ. ދިމްޔާތު) -8. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛް އައްޝައިޚް އަޙްމަދު ފާރޫޤު މުޙައްމަދު (ހ.ހިތްފަހި) -9. ފަޟިލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚް އިބްރާހީމް ޒަކަރިއްޔާ މޫސާ (މ.ދާޝިން) +އެހެންކަމުން، ކޮމެޓީގެ މެންބަރުން، މާތް ﷲ އަށް ވަކީލު ކުރައްވައި، އެކަލާނގެ ހަޟްރަތުން މަދަދާއި ތައުފީޤަށް އެދިވަޑައިގެން ތިއްބަވައިގެން، ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެއްވުމުގެ މުހިންމު މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރެއްވީ، ޚުޝޫޢުވެރިކަމާއި އަމާނާތްތެރިކަމާއި އިޚްލާސްތެރިކަމާ އެކުގައެވެ. -މިބޭފުޅުންނެވެ. +މި މިމުހިއްމު އަދި ބުރަ މަސައްކަތް އަޅުގަނޑު ޙަވާލުކުރި ކޮމެޓީއަށް، އެކި ދުވަސްވަރު އެކި ބަދަލު އައިސްފައި ވެއެވެ. މިބަދަލުތަކާއެކު، ކޮމެޓީގައި ހިމެނިވަޑައިގެންނެވި ހުރިހާ ބޭފުޅުންނަކީ: +1. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު އަލްމަރުޙޫމް މުޙައްމަދު ޖަމީލު (މ.ކުއްޅަވައްގެ) -1979 މެއި 1 ވަނަ ދުވަހު ކޮމިޓީއިން ފެއްޓެވި މަސައްކަތް ނިއްމެވީ، 1987 ޑިސެމްބަރު 20 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. އެއަށްފަހު، ސަރުކާރުން އެކި ފަރާތްތަކާ ވާހަކަދައްކައިގެން، ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ، މޮޅު ފެންވަރެއްގައި ޗާޕުކުރާނެ ގޮތެއް ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް މެދުކެނޑުމެއްނެތި ކުރަމުން ގެންދިޔައެވެ. އެކަމަކު، އެކިދުވަސްވަރު ދިމާވި އެކިއެކި ސަބަބުތަކާއި ހުރަސްތަކާހެދި، މިތަރުޖަމާ ދުނިޔޭގެ އަލިކަމަށް ގެންނަށް ބޭނުންވިހާ އަވަހަށް ގެނެވޭނެ ގޮތެއް ހަމަނުޖެހި ދިޔައީއެވެ. މިމުއްދަތުގެ ތެރޭގައިވެސް، ކޮމިޓީގެ މެންބަރުން މެދުނުކެނޑި، އެ ތަރުޖަމާ މުރާޖައާ ކުރެއްވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން ގެންދެވިއެވެ. -މިފުރުސަތުގައި، މިބޭފުޅުންގެ ތެރެއިން ބޭފުޅެއްގެ ނަންފުޅު ވަރަށް ޙާއްޞަގޮތެއްގައި ފާހަގަކުރަމެވެ. އެއްބޭފުޅަކީ މިކޮމެޓީގެ ރައީސްކަމުގައި ހުންނެވި ފަޟީލަތުލްއުސްތާޛު އައްޝައިޚު އަލްމަރުޙޫމް މޫސާ ފަތުހީ ޤާސިމް އެވެ. އެމަނިކުފާނު ކުރެއްވި ބުރަ އަދި އިޚްލާޞްތެރި މަސައްކަތްޕުޅަށްޓަކައި، އެމަނިކުފާނަށް ވަރަށް އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. އަދި ހަމަ މިފަދައިން، އެމަނިކުފާނުގެ ބެއްލެވުމުގެ ދަށުން މިކޮމެޓީއާއި ބެހޭ ހުރިހާ ކަމެއް އަމަލީގޮތުން ކުރައްވަމުން ގެންދެވީ ފަޟީލަތުލްއުސްތާޛު އައްޝައިޚު މުޙައްމަދު ރަޝީދު އިބްރާޙިމް އެވެ. ފަޟީލަތުލްއުސްތާޛު އައްޝައިޚު މުޙައްމަދު ރަޝީދު އިބްރާޙިމް މިކޮމެޓީއާ ބެހޭ މަސައްކަތް މިއަދާ ހަމައަށްވެސް ކުރައްވާފައިވަނީ މިކަމަށް ވަރަށް ޙާއްޞަ އަހައްމިއްޔަތެއް ދެއްވައިގެންކަމަށްވާތީ، އެކަން ހަނދާންކުރަމުން، އެމަނިކުފާނަށް ވަރަށް ޙާއްޞަ ގޮތެއްގައި ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. +2. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު އަލްމަރުޙޫމް މޫސާ ފަތުޙީ ޤާސިމް (މ.ޖީޒާ) -ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެއްވުމުގެ މަސައްކަތް ފެށުނީންސުރެ، އެކަމަށް އެހީތެރި ވެދެއްވުމުގެ ގޮތުން، ލީބިއާގެ ޖަމްޢީއްޔަތުއްދަޢުވަތު އަލްއިސްލާމިއްޔާ އަލްއާލަމިއްޔާ ގެ ފަރާތުން ވެދެއްވި ދީލަތި އެހީގެ އަގު ވަޒަންކޮށް، އެ ޖަމްޢިއްޔާގެ ބާނީ އަލްޢަޤީދު މުޢައްމަރުލް ޤައްޛާފީ އަށާއި، އެ ޖަމްޢިއްޔާގެ މަސްއޫލު ވެރިންނަށާއި، ލީބިއާގެ ސަރުކާރަށް، ނުހަނު އިޙްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. +3. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު މުޙައްމަދު ރަޝީދު އިބްރާޙިމް ( ގ.ގަސްކަރަ) -ކީރިތި ޤުރުއާންގެ މި ތަރުޖަމާގައިހުރި، އެއްކަހަލަ އާޔަތްތަކުގެ މާނަ އެއްގޮތް ކުރެއްވުމަށްޓަކައިވެސް، ޙާއްޞަ ކޮމެޓިއެއް ހޮވައި، އެކޮމެޓީއާއި އެމަސައްކަތް އަޅުގަނޑު ހަވާލުކުރީމެވެ. އެކޮމެޓީގައި ހިމެނިވަޑައިގެންނެވީ: +4. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްދުކްތޫރު މުޙައްމަދު ޒާހިރު ޙުސައިން (ހ.ނީލްވިލާ) -1. ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު ޤުބާދު އަބޫބަކުރު (ފިޔާތޮށިގެ/ ޅ.ނައިފަރު ) -2. ފަޟީލަތު އަލްއުސްތާޛު އާދަމް މުޙައްމަދް އަބްދުﷲ (ފަށުވިމާގެ/ ލ.މާވަށް ) -3. ފަޟީލަތު އަލްއުސްތާޛު ޙަސަން ސައީދް ( ރީތިގަސްދޮސުގެ/ ސ.ހިތަދޫ) +5. ފަޟީލަތުއް ޝައިޚު އަލްމަރުހޫމް އަޙްމަދު ޝާޠިރު މޫސާ (ހ.އެއްގަމުގެ) -މިބޭފުޅުންނެވެ. +6. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު އާދަމް ނަސީމް (ހ.ޕޫނަމް) +7. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު ޙުސައިން ޢަބްދުއްރަޙްމާން (މ.ދިމްޔާޠު) -އަދި އޭގެފަހުން، ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ ޗާޕްކުރުމަށް ތައްޔާރުކުރުމުގެ ގޮތުން، ކޮންޕިއުޓަރުން ލޭއައުޓް ހެއްދެވުމަށް، އެފަދަ މަސައްކަތްތަށް ދެނެވަޑައިގަންނަވާ ހުނަރުވެރި ބޭފުޅުންކޮޅަކާ އެ މަސައްކަތް ޙަވާލު ކުރީމެވެ. އެބޭފުޅުންނަކީ: +8. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު އަޙްމަދު ފާރޫޤު މުޙައްމަދު (ހ.ހިތްފަހި) -1. ފަޟީލަތުލްއުސްތާޛު ޙަސަން ސައީދު ( ރީތިގަސްދޮށުގެ/ ސ.ހިތަދޫ ) -2. އަލްފާޟިލް އަޙްމަދު ރަޝީދު އަބްދުލްޤާދިރު ( މ.މަގުމަތީގެ ) -3. ފަޟީލަތުލްއުސްތާޛު މޫސާ އަންވަރު ޙަސަން (ރިހިވިލާގެ/ ޏ.ފުވައްމުލައް ) -4. ފަޟީލަތުލްއުސްތާޛު އަބްދުﷲ ޙަމީދު ( ނޫރާނީމާގެ/ ނ.ހެނބަދޫ ) -5. ފަޟީލަތުލްއުސްތާޛު ޙާމިދު އަބޫބަކުރު ( ފިޔާތޮށިގެ/ ޅ.ނައިފަރު ) - -މިބޭފުޅުންނެވެ. +9. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު އިބްރާހީމް ޒަކަރިއްޔާ މޫސާ (މ.ދާޝިން) -މިބޭފުޅުން އެ މަސައްކަތްތަށް ނިންމެވުމުން، ދިވެހިބަހުގެ ރިވެތި ބަސްމަގުގެގޮތުން ތަރުޖަމާ ފުރިހަމަ ކުރުމަށްޓަކައި، ރާއްޖޭގައި މިހާރު ހުންނެވި ދިވެހިބަހުގެ ވަރަށްމޮޅު އަދީބެއް ކަމުގައިވާ ހ.އާމުލީގޭ އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ޞާދިޤު އާ އެމަސައްކަތް ހަވާލުކުރީމެވެ. އޭނާ އެމަސައްކަތް ވަރަށް ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ކޮށްދެއްވިއެވެ. އެކަމަށްޓަކައި އަލްފާޟިލް އަބްދުއްﷲ ޞާދިޤަށް ވަރަށް އިޙްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. +މިބޭބޭފުޅުންނެވެ. -ދިވެހިބަހުގެ ވަރަށް ފުންނާބު އުސް ބޭފުޅަކު ކަމުގައިވާ މ. ސިލްވަރކްލައުޑް އަލްފާޟިލް އައްބާސް އިބްރާހީމް ވެސް މި ތަރުޖަމާ އެއްކޮޅުން އަނެއްކޮޅަށް ބައްލަވައިދެއްވިއެވެ. އަދި ވަކިވަކި ބަސްތަކާއި އާޔަތްތަކުގެ މާނަ ދިވެހިބަހުން ދޭހަވާގޮތްތަކުގެ މައްޗަށް ވިސްނާވަޑައިގެން، އާޔަތްތަކުގެ މާނަ ދިވެހިބަހުން ދޭހަވާގޮތަށް ބައެއްބަދަލު ގެނެސްދެއްވިއެވެ. ވީމާ މިގޮތުން އެނާ އެކޮށްދެއްވި ބުރަ މަސައްކަތްތަކަށްޓަކައި އަލްފާޟިލް އައްބާސް އިބްރާހީމް އަށް ވަރަށް ޙާއްޞަ ޝުކުރެއް ދަންނަވަމެވެ. +1979 މެއި 1 ވަނަ ދުވަހު ކޮމިޓީއިން ފެއްޓެވި މަސައްކަތް ނިންމެވީ، 1987 ޑިސެމްބަރު 20 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. އެއަށްފަހު، ސަރުކާރުން އެކި ފަރާތްތަކާ ވާހަކަދައްކައިގެން، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ، މޮޅު ފެންވަރެއްގައި ޗާޕުކުރާނެ ގޮތެއް ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް މެދުކެނޑުމެއްނެތި ކުރަމުން ގެންދިޔައެވެ. އެކަމަކު، އެކިދުވަސްވަރު ދިމާވި އެކިއެކި ސަބަބުތަކާއި ހުރަސްތަކާހެދި، މި ތަރުޖަމާ ދުނިޔޭގެ އަލިކަމަށް ގެންނަން ބޭނުންވިހާ އަވަހަށް ގެނެވޭނެގޮތެއް ހަމަނުޖެހި ދިޔައީއެވެ. މި މުއްދަތުގެ ތެރޭގައިވެސް، ކޮމިޓީގެ މެންބަރުން މެދުނުކެނޑި، އެ ތަރުޖަމާ މުރާޖަޢާ ކުރެއްވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން ގެންދެވިއެވެ. -ކީރިތި ޤުރުއާންގެ މި އާ ދިވެހި ތަރުޖަމާގެ ލޭއައުޓް ހަދަން ހަވާލުކުރުމުން، ޗާޕްކުރުމުގެ ބުރަ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުއްލަވައިދެއްވީ، މ.ވާރޭވިލާ އަލްފާޟިލް ޢަލީ ޙުސައިން އެވެ. އެނާ މި މަސައްކަތް ކޮށްދެއްވީ، ކަމަށް ކަމޭހިއްތަވައިގެން، ވަރަށް ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ވަރަށް ރަނގަޅަށްކަމަށްވާތީ، އެ ބުރަ މަސައްކަތުގެ އަގު އަޅުގަނޑު ހިތުގެ އަޑިން ވަޒަންކޮށް، އަލްފާޟިލް ޢަލީ ޙުސައިން އަށް ނުހަނު އިޙްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. - -ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރެވެމުން ދިޔައިރު، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އެގްޒެކެޓިވް ސެކްރެޓަރީގެ މަގާމުގެ ޙައިސިއްޔަތުން، އެ މަސައްކަތުގައި އެކިގޮތްގޮތުން އެހީތެރިވެވަޑައިގެންދެއްވި މ.ދޫރެސް އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ޖަމީލް އަށާއި، މ.ސިލްވަރކްލައުޑް އަލްފާޟިލް ޢައްބާސް އިބްރާހިމް އަށާއި، މއ.އުރަހަ އަލްފާޟިލް އަލްފާޟިލް އަބްދުއްރަޝީދު ޙުސައިން އަށާއި، މއ.ރިހިތަރި އަލްފާޟިލް މުޙައްމަދު ޙުސައިން އަށް މިފުރުޞަތުގައި އުފަލާއެކު ޝުކުރުދަންނަވަމެވެ. - -މީގެ އިތުރުން، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އެގްޒެކެޓިވް ސެކްރެޓަރީއެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން އެ މަސައްކަތުގައި އެކި ގޮތްގޮތުން އެހީތެރިވެވަޑައިގެން ދެއްވުމުގެ އިތުރުން، ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ ޗާޕްކުރުމައްޓަކައި ލޭއައުޓް ތައްޔާރު ކުރައްވައި، ޗާޕްކުރުމުގެ މަސައްކަތްތައް އިންތިޒާމް ކުރެއްވުމަށް، ހ.ރަބީޢީމަންޒިލް އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ޝާހިދު ކުރައްވާފައިވަ ބުރަ މަސައްކަތްޕުޅުގެ އަގު ވަޒަންކޮށް، ވަރަށް ޙާއްޞަ ގޮތެއްގައި އެމަނިކުފާނަށް ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. +މި ފުރުޞަތުގައި، މިބޭފުޅުންގެ ތެރެއިން ދެ ބޭފުޅެއްގެ ނަންފުޅު، ވަރަށް ޙާއްޞަ ގޮތެއްގައި ފާހަގަކުރަމެވެ. އެއްބޭފުޅަކީ، މި ކޮމެޓީގެ ރައީސްގެ މަގާމުގައި ހުންނެވި ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު އަލްމަރުޙޫމް މޫސާ ފަތުޙީ ޤާސިމެވެ. އެމަނިކުފާނު ކުރެއްވި ބުރަ އަދި އިޚްލާޞްތެރި މަސައްކަތްޕުޅަށްޓަކައި، އެމަނިކުފާނަށް ވަރަށް އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. އަދި ހަމަ މިފަދައިން، އެމަނިކުފާނުގެ ބެއްލެވުމުގެ ދަށުން މި ކޮމެޓީއާ ބެހޭ ހުރިހާ ކަމެއް ޢަމަލީ ގޮތުން ކުރައްވަމުން ގެންދެވީ ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު މުޙައްމަދު ރަޝީދު އިބްރާޙިމެވެ. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އައްޝައިޚު މުޙައްމަދު ރަޝީދު އިބްރާޙިމް މި ކޮމެޓީއާ ބެހޭ މަސައްކަތް މިއަދާ ހަމައަށްވެސް ކުރައްވާފައިވަނީ، މިކަމަށް ވަރަށް ޙާއްޞަ އަހައްމިއްޔަތެއް ދެއްވައިގެން ކަމަށްވާތީ، އެކަން ހަނދާންކުރަމުން، އެމަނިކުފާނަށް ވަރަށް ޙާއްޞަ ގޮތެއްގައި ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. -ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ ޗާޕްކުރުމުގެ އެންމެފަހު މަރުޙަލާ ގައި، އެމަސައްކަތް ނިމުމަކަށް ގެންނެވުމުގައި އެގްޒެކެޓިވް ސެކްރެޓަރީގެ ޙައިސިއްޔަތުން، މ.ލިންކްހައުސް އައްދުކްތޫރު އަޙްމަދު ޝަރީފު ކޮށްދެއްވި މަސައްކަތްޕުޅަށްޓަކައި، އެމަނިކުފާނަށްވެސް ފަށްފަށުން ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. -ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށުނީންސުރެއް ޗާޕްކުރުމުގެ އެންމެ ފަހު މަރުޙަލާއާ ހަމައަށް ދާންދެން، އެމަސައްކަތް ހިންގުމުގައި އެކިގޮތްގޮތުން އެހީތެރިވެދެއްވި، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުގެ މުޝީރުގެ މަގަމުގައި ހުންނެވި މ.މުރިނގު އަލްފާޟިލް އަލްމަރްޙޫމް މުޙައްމަދު ޞާދިޤު އަގު ، ވަރަށް ދިގުމުއްދަތެއްގައި ކޮށްދެއްވި ބުރަމަސައްކަތްޕުޅުގެ ވަޒަންކޮށް، އޭނާއަށް ވަރަށް އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. +ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށުނީއްސުރެ، އެކަމަށް އެހީތެރިވެ ދެއްވުމުގެ ގޮތުން، ލީބިއާގެ ޖަމްޢިއްޔަތުއް ދަޢުވަތުލް އިސްލާމިއްޔަތުލް ޢާލަމިއްޔާގެ ފަރާތުން ވެދެއްވި ދީލަތި އެހީގެ އަގު ވަޒަންކޮށް، އެ ޖަމްޢިއްޔާގެ ބާނީ އަލްޢަޤީދު މުޢައްމަރު އަލްޤައްޛާފީ އަށާއި، އެ ޖަމްޢިއްޔާގެ މަސްއޫލު ވެރިންނަށާއި، ލީބިއާގެ ސަރުކާރަށް، ނުހަނު އިޙްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. -އަދި ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާކުރުމުގެ މަސައްކަތުގައި ގިނަދުވަސްތަކެއް ވަންދެން އެހީތެރިވެދެއްވި، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުގެ މުއައްޒަފުން ކަމުގައިވާ ބ.އޭދަފުށީ ތަނޑިރަތްމާގޭ އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ވަޙީދު އަށާއި، ގއ. މާމެންދޫ، އަލިފަރުދާގޭ އަލްފާޟިލް މުޙައްމަދު މުފީދު އަށާއި، ކީރިތި ޤުރުއާނު ގެ ދިވެހިތަރުޖަމާ ކޮންޕިއުޓަރުން ލިޔުމުގައި، އެކިފަހަރުމަތިން މަސައްކަތްކޮށްދެއްވި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުގެ ޓައިޕިންގ ޕޫލުގެ މުއައްޒަފުންނަށާއި، މިދިވެހި ތަރުޖަމާގެ އެކިބައިބައި އެންމެ ފުރަތަމަ ޓައިޕްކޮށްދެއްވި، ހ.ސީގަލްގޭ އަލްފާޟިލާ މަރިޔަމް ރަޝީދާއަށާއި މއ.ސަލްވީނިޔާ ފާތުމަތު ރަޝީދާ އަށްވެސް ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. -ހަމައެފަދައިން ކޮންޕިއުޓަރުން ދިވެހި ތަރުޖަމާ ލިއަމުން ދިޔައިރު، ޢަރަބި ބައެއް ލަފްޒުތައް ލިޔުމުގައި ދިމާވި ދަތިތައް ޙައްލު ކޮށްދެއްވުމަށް، ގ.ގޯޅިތެރޭގޭ އަލްފާޟިލް އިސްމާޢީލް އަބްދުލްޤާދިރު ކޮށްދެއްވި މަސައްކަތަށާއި، މިތަރުޖަމާގެ ލޭއައުޓް ހެދުމުގެ ކުރިން، މި ތަރުޖަމާ ލިޔެފައިމިވާ ފޮންޓު އިޞްލާޙު ކޮށްދެއްވައި، ލޭއައުޓް އެފޮންޓުން ލިޔެވޭގޮތް ހައްދަވައިދެއްވި، ގ.ގޯޅިތެރޭގޭ (އަލްފާޟިލް މުޙައްމަދު އަބްދުލްޤާދިރު އަށްވެސް ޝުކުރުދަންނަވަމެވެ. +ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ މި ތަރުޖަމާގައިހުރި، އެއްކަހަލަ އާޔަތްތަކުގެ މާނަ އެއްގޮތް ކުރެއްވުމަށްޓަކައިވެސް، ޙާއްޞަ ކޮމިޓިއެއް ހޮވައި، އެކޮމެޓީއާއި އެ މަސައްކަތް އަޅުގަނޑު ހަވާލުކުރީމެވެ. އެ ކޮމިޓީގައި ހިމެނިވަޑައިގެންނެވީ: -އަދި ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާކުރާ ކޮމިޓީގެ ސެކްރެޓަރީންގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރެއްވި ބުރުނީ އަލްފާޟިލް އިބްރާޙިމް އިސްމާޢީލް އާއި، މ.އޯކިޑްވާދީ އަލްފާޟިލް އިބްރާހިމް ފައުޒީ އަށްވެސް، އެދެބޭފުޅުން ކޮށްދެއްވި މަސައްކަތްތަކަށްޓަކައި، ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. -އެތައް އަހަރަކަށް ދިގުދެމިގެންދިޔަ މި މާތް އަދި ބުރަ މަސައްކަތުގައި، އެކި ދުވަސްވަރު އެކި ޙަޢިސިއްޔަތުން އަދި ތަފާތު ރޮނގުރޮގުން ގިނަގުނަ އިޙްލާޞްތެރި މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްދެއްވި، އިސްވެދެންނެވި ހުރިހާ ބޭފުޅުންނަށް މާތް ﷲ ހެޔޮ ޖަޒާ ދެއްވާށިއެވެ! އަދި މިދެންނެވި ބޭފުޅުންގެތެރެއިން މިދުނިޔެ ދޫކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅުންގެ ފުރާނަފުޅަށް ސުވަރުގޭގެ ދާއިމީ ނިއުމަތް މިންވަރުކުރެއްވުން އެދި ދުޢާ ކުރަމެވެ. +1. ފަޟީލަތުއް ޝައިޚު މުޙައްމަދު ޤުބާދު އަބޫބަކުރު (ފިޔާތޮށިގެ/ޅ.ނައިފަރު ) -އަޅުގަނޑުގެ މި މުޤައްދިމާ ނިންމާލުމުގެ ކުރިން ވަރަށް މުހިއްމު ދެ ވާހަކައެއް ދަންނަވާލަން ބޭނުންވެއެވެ. އޭގެތެރެއިން އެއްވާހަކައަކީ، މާތް ﷲ ގެ ހެޔޮ ރަޙްމަތްޕުޅުން، ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާއެއް އަޅުގަނޑުމެންގެ އަތްމަތީގައި އޮތެއްކަމަކު، އެ ތަރުޖަމާއިން އެކިއެކި ޝަރުޢީ ޙުކުމްތައް ދެނެގަތުމާއި، އެކިކަންކަމުގެ ޙުއްޖަތެއްގެ ގޮތުގައި އެކިއެކި އާޔަތްތައް ބޭނުންކުރައްވަންވާނީ، ހަމައެކަނި އެފަދަ ފެންވަރަކަށް ޝަރުޢީ ޢިލްމުތައް ޙާޞިލްކުރައްވައިގެން ތިއްބެވި ބޭފުޅުންކަން ހަނދުމަފުޅުކޮށް އަރުވާ ވާހަކައެވެ. އެހެނީ، ޤުރުއާންގެ އާޔަތްތަކުގެ ހަޤީޤީ މާނައާއި، މަޖާޒީ މާނައާއި އޭގައިވާ އާއްމު ޙުކުމްތަކާއި، ޚާއްޞަ ޙުކުމްތަކާއި، މަޠްލިޤު ޙުކުމްތަކާއި، މަޤިއްޔަދު ޙުކުމްތަކާއި، ނާޞިޚު އާއި މަންސޫޚް ފަދަ، ކަންކަން ރަނގަޅަށް އެނގުމަކާއިނުލައި، ކީތިތި ޤުރުއާންގެ އެކި އާޔަތްތަކުގެ ފުރިހަމަ މާނައާއި، ދޭހަކޮށްދޭ ޙުކުމާއި، މަޤްޞަދު އެއްގޮތަކަށްވެސް އޮޅުންނުފިލާނެތީއެވެ. +2. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު އާދަމް މުޙައްމަދު އަބްދުﷲ (ފަށުވިމާގެ/ލ.މާވަށް) -އަނެއް ވާހަކައަކީ ކިތައްމެ ހެޔޮނިޔަތެއްގައި، ކިތައްމެ އިޚްލާޞްތެރިކަމާއި ކިތައްމެ ފަރުވާތެރިކަމާއެކު މަސައްކަތްކުރި ނަމަވެސް، އިންސާނުން ކުރާ ކޮންމެ މަސައްކަތެއްގައިވެސް އުނިކަންތައްތަކެއް ހުންނާނެ ވާހަކައެވެ. އެގޮތުން، މިތަރުޖަމާގައިވެސް އުނިކަންތައްތަކެއް ހުންނާނެކަން ކަށަވަރެވެ. އެފަދަ ކަންތައްތައް ފެނުނުވަރަކުން، އެކަންތައްތައް އިޞްލާޙު ކުރުމަކީ، ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. ފުރިހަމަކަމަކީ، ހަމައެކަނި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަށް މިލްކުވެވޮޑިގެންވާ ސިފަފުޅެކެވެ. +3. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު ޙަސަން ސައީދް (ރީތިގަސްދޮސުގެ/ސ.ހިތަދޫ) -ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އިތުބާރުހުރި ދިވެހި ތަރުޖަމާއެއް ތައްޔާރުކުރުމުގެ ބުރަމަސައްކަތުގައި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެއްވި އޯގާވެރި ޢިނާޔަތާއި މަދަދަށްޓަކައި، އެކަލާންގެ ހަޟްރަތަށް، އެންމެކުރިންވެސް އަދި އެންމެފަހުންވެސް ޙަމްދާއި ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. +މިބޭބޭފުޅުންނެވެ. -އަޅުގަނޑުގެ ދުޢާއަކީ، މި ތަރުޖަމާއިން، ދިވެހި އަޚުންނާއި އުޚްތުންނަށް، ކީރިތި ޤުރުއާން މުޅި އިންސާނިއްޔަތަށް ގެނެސްދިން ހިދާޔަތާއި ހެވާއި ލާބައާއި މަންފާ އެނގި، އެއަށް ޢަމަލުކުރުމުގެ ހެޔޮ ވިސްނުމާއި ތައުފީޤް މާތް ﷲ ދެއްވުމެވެ. +އަދި އޭގެފަހުން، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ ޗާޕްކުރުމަށް ތައްޔާރުކުރުމުގެ ގޮތުން، ކޮންޕިއުޓަރުން ލޭއައުޓް ހެއްދެވުމަށް، އެފަދަ މަސައްކަތްތައް ދެނެވަޑައިގަންނަވާ ހުނަރުވެރި ބޭފުޅުންކޮޅަކާ އެ މަސައްކަތް ހަވާލު ކުރީމެވެ. އެބޭފުޅުންނަކީ: - +1. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު ޙަސަން ސަޢީދު (ރީތިގަސްދޮށުގެ/ސ.ހިތަދޫ) + +2. އަލްފާޟިލް އަޙްމަދު ރަޝީދު އަބްދުލްޤާދިރު (މ.މަގުމަތީގެ) + +3. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު މޫސާ އަންވަރު ޙަސަން (ރިހިވިލާގެ/ޏ.ފުވައްމުލައް) + +4. ފަޟީލަތުލްއުސްތާޛު އަބްދުﷲ ޙަމީދު (ނޫރާނީމާގެ/ނ.ހެނބަދޫ) + +5. ފަޟީލަތުލް އުސްތާޛު ޙާމިދު އަބޫބަކުރު (ފިޔާތޮށިގެ/ޅ.ނައިފަރު) + +މިބޭބޭފުޅުންނެވެ. + +މި ބޭފުޅުން އެ މަސައްކަތްތައް ނިންމެވުމުން، ދިވެހި ބަހުގެ ރިވެތި ބަސްމަގުގެގޮތުން ތަރުޖަމާ ފުރިހަމަ ކުރުމަށްޓަކައި، ރާއްޖޭގައި މިހާރު ހުންނެވި ދިވެހި ބަހުގެ ވަރަށްމޮޅު އަދީބެއް ކަމުގައިވާ ހ.އާމުލީގޭ އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ޞާދިޤާ އެ މަސައްކަތް ހަވާލުކުރީމެވެ. އޭނާ އެ މަސައްކަތް ވަރަށް ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ކޮށްދެއްވިއެވެ. އެ ކަމަށްޓަކައި އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ޞާދިޤަށް ވަރަށް އިޙްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +ދިވެހި ބަހުގެ ވަރަށް ފުންނާބު އުސް ބޭފުޅަކުކަމުގައިވާ މ. ސިލްވަރކްލައުޑް އަލްފާޟިލް ޢައްބާސް އިބްރާހީމް ވެސް މި ތަރުޖަމާ އެއްކޮޅުން އަނެއްކޮޅަށް ބައްލަވައިދެއްވިއެވެ. އަދި ވަކިވަކި ބަސްތަކާއި އާޔަތްތަކުގެމާނަ ދިވެހިބަހުން ދޭހަވާގޮތްތަކުގެ މައްޗަށް ވިސްނާވަޑައިގެން، އާޔަތްތަކުގެމާނަ ދިވެހިބަހުން ރަނގަޅަށް ދޭހަވާގޮތަށް ބައެއްބަދަލު ގެނެސްދެއްވިއެވެ. ވީމާ، މިގޮތުން އޭނާއެކޮށްދެއްވި ބުރަމަސައްކަތްތަކަށްޓަކައި އަލްފާޟިލް ޢައްބާސް އިބްރާހީމަށް ވަރަށް ޙާއްޞަ ޝުކުރެއް ދަންނަވަމެވެ. + +ކީރިތި ޤުރުއާންގެ މި އާ ދިވެހި ތަރުޖަމާގެ ލޭއައުޓް ހަދައި ހަވާލު ކުރުމުން، ޗާޕްކުރުމުގެ ބުރަ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުއްލަވައިދެއްވީ، މ.ވާރޭވިލާ އަލްފާޟިލް ޢަލީ ޙުސައިނެވެ. އޭނާ މި މަސައްކަތް ކޮށްދެއްވީ، ކަމަށް ކަމޭހިއްތަވައިގެން، ވަރަށް ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ވަރަށްރަނގަޅަށް ކަމަށްވާތީ، އެ ބުރަ މަސައްކަތުގެ އަގު އަޅުގަނޑު ހިތުގެ އަޑިން ވަޒަން ކޮށް، އަލްފާޟިލް ޢަލީ ޙުސައިނަށް ނުހަނު އިޙްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރެވެމުން ދިޔައިރު، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އެގްޒެކެޓިވް ސެކްރެޓަރީގެ މަގާމުގެ ޙައިސިއްޔަތުން، އެ މަސައްކަތުގައި އެކިގޮތްގޮތުން އެހީތެރިވެވަޑައިގެންދެއްވި މ.ދޫރެސް އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ޖަމީލަށާއި، މ.ސިލްވަރކްލައުޑް އަލްފާޟިލް ޢައްބާސް އިބްރާހިމަށާއި، މއ.އުރަހަ އަލްފާޟިލް އަލްފާޟިލް އަބްދުއްރަޝީދު ޙުސައިނަށާއި، މއ.ރިހިތަރި އަލްފާޟިލް މުޙައްމަދު ޙުސައިނަށް މިފުރުޞަތުގައި އުފަލާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +މީގެއިތުރުން، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އެގްޒެކެޓިވް ސެކްރެޓަރީއެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން އެ މަސައްކަތުގައި އެކިގޮތްގޮތުން އެހީތެރިވެވަޑައިގެން ދެއްވުމުގެ އިތުރުން، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ ޗާޕްކުރުމައްޓަކައި ލޭއައުޓް ތައްޔާރު ކުރައްވައި، ޗާޕްކުރުމުގެ މަސައްކަތްތައް އިންތިޒާމު ކުރެއްވުމަށް، ހ.ރަބީޢީމަންޒިލް އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ޝާހިދު ކުރައްވާފައިވާ ބުރަ މަސައްކަތްޕުޅުގެ އަގު ވަޒަންކޮށް، ވަރަށް ޙާއްޞަ ގޮތެއްގައި އެމަނިކުފާނަށް ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާ ޗާޕްކުރުމުގެ އެންމެފަހު މަރުޙަލާގައި، އެ މަސައްކަތް ނިމުމަކަށް ގެންނެވުމުގައި އެގްޒެކެޓިވް ސެކްރެޓަރީގެ ޙައިސިއްޔަތުން، މ.ލިންކްހައުސް އައްދުކްތޫރު އަޙްމަދު ޝަރީފު ކޮށްދެއްވި މަސައްކަތްޕުޅަށްޓަކައި، އެމަނިކުފާނަށްވެސް ފަށްފަށުން ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށުނީންސުރެ ޗާޕްކުރުމުގެ އެންމެފަހު މަރުޙަލާއާ ހަމައަށް ދާންދެން، އެ މަސައްކަތް ހިންގުމުގައި އެކިގޮތްގޮތުން އެހީތެރިވެދެއްވި، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުގެ މުޝީރުގެ މަގާމުގައި ހުންނެވި މ.މުރިނގު އަލްފާޟިލް އަލްމަރްޙޫމް މުޙައްމަދު ޞާދިޤު، ވަރަށް ދިގުމުއްދަތެއްގައި ކޮށްދެއްވި ބުރަ މަސައްކަތްޕުޅުގެ އަގު ވަޒަންކޮށް، އޭނާއަށް ވަރަށް އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +އަދި ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާކުރުމުގެ މަސައްކަތުގައި ގިނަދުވަސްތަކެއް ވަންދެން އެހީތެރިވެދެއްވި، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުގެ މުވައްޒަފުން ކަމުގައިވާ ބ.އޭދަފުށީ ތަނޑިރަތްމާގޭ އަލްފާޟިލް އަބްދުﷲ ވަޙީދަށާއި، ގއ. މާމެންދޫ، އަލިފަރުދާގޭ އަލްފާޟިލް މުޙައްމަދު މުފީދަށާއި، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ދިވެހިތަރުޖަމާ ކޮންޕިއުޓަރުން ލިޔުމުގައި، އެކިފަހަރުމަތިން މަސައްކަތްކޮށްދެއްވި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުގެ ޓައިޕިންގ ޕޫލުގެ މުވައްޒަފުންނަށާއި، މި ދިވެހި ތަރުޖަމާގެ އެކިބައިބައި އެންމެ ފުރަތަމަ ޓައިޕްކޮށްދެއްވި، ހ.ސީގަލްގޭ އަލްފާޟިލާ މަރިޔަމް ރަޝީދާއަށާއި މއ.ސަލްވީނިޔާ އަލްފާޟިލާ ފާތުމަތު ރަޝީދާ އަށްވެސް ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +ހަމައެފަދައިން، ކޮމްޕިއުޓަރުން ދިވެހި ތަރުޖަމާ ލިޔަމުން ދިޔައިރު، ޢަރަބި ބައެއް ލަފްޒުތައް ލިޔުމުގައި ދިމާވި ދަތިތައް ޙައްލު ކޮށްދެއްވުމަށް، ގ.ގޯޅިތެރޭގޭ އަލްފާޟިލް އިސްމާޢީލް އަބްދުލްޤާދިރު ކޮށްދެއްވި މަސައްކަތަށާއި، މި ތަރުޖަމާގެ ލޭއައުޓް ހެދުމުގެ ކުރިން، މި ތަރުޖަމާ ލިޔެފައިމިވާ ފޮންޓު އިޞްލާޙު ކޮށްދެއްވައި، ލޭއައުޓް އެ ފޮންޓުން ލިޔެވޭގޮތް ހައްދަވައިދެއްވި، ގ.ގޯޅިތެރޭގޭ އަލްފާޟިލް މުޙައްމަދު އަބްދުލްޤާދިރަށްވެސް ޝުކުރުދަންނަވަމެވެ. + +އަދި ކީރިތި ޤުރުއާން ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާކުރާ ކޮމިޓީގެ ސެކްރެޓަރީންގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރެއްވި ބުރުނީ އަލްފާޟިލް އިބްރާޙިމް އިސްމާޢީލާއި، މ.އޯކިޑްވާދީ އަލްފާޟިލް އިބްރާހިމް ފައުޒީއަށްވެސް، އެދެބޭފުޅުން ކޮށްދެއްވި މަސައްކަތްތަކަށްޓަކައި، ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +އެތައް އަހަރަކަށް ދިގުދެމިގެންދިޔަ މި މާތް އަދި ބުރަ މަސައްކަތުގައި، އެކިދުވަސްވަރު އެކި ޙަޢިސިއްޔަތުން އަދި ތަފާތު ރޮނގުރޮނގުން ގިނަގުނަ އިޙްލާޞްތެރި މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްދެއްވި، އިސްވެދެންނެވި ހުރިހާ ބޭފުޅުންނަށް މާތް ﷲ ހެޔޮ ޖަޒާ ދެއްވާށިއެވެ! އަދި މިދެންނެވި ބޭބޭފުޅުންގެތެރެއިން މިދުނިޔެދޫކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅުންގެ ފުރާނަފުޅަށް ސުވަރުގޭގެ ދާއިމީ ނިޢުމަތް މިންވަރުކުރެއްވުންއެދި ދުޢާ ކުރަމެވެ. + +އަޅުގަނޑުގެ މި މުޤައްދިމާ ނިންމާލުމުގެ ކުރިން ވަރަށް މުހިންމު ދެ ވާހަކައެއް ދަންނަވާލަން ބޭނުންވެއެވެ. އޭގެތެރެއިން އެއް ވާހަކައަކީ، މާތް ﷲ ގެ ހެޔޮ ރަޙުމަތްޕުޅުން، ކީރިތި ޤުރުއާންގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާއެއް އަޅުގަނޑުމެންގެ އަތްމަތީގައި އޮތެއްކަމަކު، އެ ތަރުޖަމާއިން އެކިއެކި ޝަރުޢީ ޙުކުމްތައް ދެނެގަތުމާއި، އެކިކަންކަމުގެ ޙުއްޖަތެއްގެ ގޮތުގައި އެކިއެކި އާޔަތްތައް ބޭނުންކުރައްވަންވާނީ، ހަމައެކަނި އެފަދަ ފެންވަރަކަށް ޝަރުޢީ ޢިލްމުތައް ޙާޞިލުކުރައްވައިގެން ތިއްބެވި ބޭފުޅުންކަން ހަނދުމަފުޅުކޮށް އަރުވާ ވާހަކައެވެ. އެހެނީ، ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތަކުގެ ހަޤީޤީ މާނައާއި، މަޖާޒީ މާނައާއި، އޭގައިވާ ޢާންމު ޙުކުމްތަކާއި، ޚާއްޞަ ޙުކުމްތަކާއި، މުޠުލަޤު ޙުކުމްތަކާއި، މުޤައްޔަދު ޙުކުމްތަކާއި، ނާޞިޚު އާއި މަންސޫޚް ފަދަ، ކަންކަން ރަނގަޅަށް އެނގުމަކާނުލައި، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އެކި އާޔަތްތަކުގެ ފުރިހަމަ މާނައާއި، ދޭހަކޮށްދޭ ޙުކުމާއި، މަޤްޞަދު އެއްގޮތަކަށްވެސް އޮޅުންނުފިލާނެތީއެވެ. + +އަނެއް ވާހަކައަކީ، ކިތަންމެ ހެޔޮނިޔަތެއްގައި، ކިތަންމެ އިޚްލާޞްތެރިކަމާއި ކިތަންމެ ފަރުވާތެރިކަމާއެކު މަސައްކަތްކުރި ނަމަވެސް، އިންސާނުން ކުރާ ކޮންމެ މަސައްކަތެއްގައިވެސް އުނި ކަންތައްތަކެއް ހުންނާނެ ވާހަކައެވެ. އެގޮތުން، މި ތަރުޖަމާގައިވެސް އުނިކަންތައްތަކެއް ހުންނާނެކަން ކަށަވަރެވެ. އެފަދަ ކަންތައްތައް ފެނުނުވަރަކުން، އެކަންތައްތައް އިޞްލާޙު ކުރުމަކީ، ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. ފުރިހަމަކަމަކީ، ހަމައެކަނި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް މިލްކުވެވޮޑިގެންވާ ސިފަފުޅެކެވެ. + +ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އިތުބާރުހުރި ދިވެހި ތަރުޖަމާއެއް ތައްޔާރުކުރުމުގެ ބުރަ މަސައްކަތުގައި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެއްވި އޯގާވެރި ޢިނާޔަތާއި މަދަދަށްޓަކައި، އެކަލާނގެ ހަޟްރަތަށް، އެންމެ ކުރިންވެސް އަދި އެންމެފަހުންވެސް ޙަމްދާއި ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ. + +އަޅުގަނޑުގެ ދުޢާއަކީ، މި ތަރުޖަމާއިން، ދިވެހި އަޚުންނާއި އުޚްތުންނަށް، ކީރިތި ޤުރުއާން މުޅި އިންސާނިއްޔަތަށް ގެނެސްދިން ހިދާޔަތާއި ހެވާއި ލާބައާއި މަންފާ އެނގި، އެއަށް ޢަމަލުކުރުމުގެ ހެޔޮ ވިސްނުމާއި ތައުފީޤު މާތް ﷲ ދެއްވުމެވެ. + +وَآخِرُ دَعْوَانَا أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ. 12 ޝައްވާލް 1428 + 1 ނޮވެންބަރު 2007 -މައުމޫން ޢަބްދުލް ޤައްޔޫމް -ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާ \ No newline at end of file +މައުމޫން ޢަބްދުލް ޤައްޔޫމް + +ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ \ No newline at end of file diff --git a/README.md b/README.md index 2e3a0cf..80f9cdf 100644 --- a/README.md +++ b/README.md @@ -1,12 +1,12 @@ # Quran Translation Maintenance Project -This is a collaborative effort to keep the digitized version of the Dhivehi Quran translation up-to-date and error free. This version is currently used by tanzil.net, zekr and quran.mv among others. +This is a collaborative effort to keep the digitized version of the Dhivehi Quran translation up-to-date and error free. This version is currently used by tanzil.net, quran.com, Al Quran and quran.mv among others. -Before commiting changes, please read the project guidelines carefully. +Before committing changes, please read the project guidelines carefully. ## TODO's -* translate the foreword to english - *in progress* +* Translate the foreword to English ## Project Guidelines @@ -19,9 +19,9 @@ Before commiting changes, please read the project guidelines carefully. * NEVER ADD OR REMOVE ROWS from the file. This is **VERY IMPORTANT** -* only use unicode input methods to enter text. This means you must change your text entry language to "Dhivehi" while typing dhivehi, and to "Arabic" while typing Arabic. (You may need to setup your system to allow this. Go to regional settings and add keyboad layout) +* Only use unicode input methods to enter text. This means you must change your text entry language to "Dhivehi" while typing dhivehi, and to "Arabic" while typing Arabic. (You may need to setup your system to allow this. Go to regional settings and add keyboad layout) -* use a reliable text-editor that supports unicode, and edit in plain-text mode only (don't introduce rich-text markups, BOM's etc…) +* Use a reliable text-editor that supports unicode, and edit in plain-text mode only (don't introduce rich-text markups, BOM's etc…) ## Contributors