diff --git a/lnbook/ch12.md b/lnbook/ch12.md
index 72d4f55..dc1a55a 100644
--- a/lnbook/ch12.md
+++ b/lnbook/ch12.md
@@ -2,11 +2,556 @@
> ๐ ์๋ฌธ: [Chapter 12. Pathfinding and Payment Delivery](https://github.com/lnbook/lnbook/blob/develop/12_path_finding.asciidoc)
-
### ๋ชฉ์ฐจ
-- [์ ๋ชฉ](#์ ๋ชฉ)
+- [๋ผ์ดํธ๋ ํ๋กํ ์ฝ์์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ](#๋ผ์ดํธ๋-ํ๋กํ ์ฝ์์-๊ฒฝ๋ก-์ฐพ๊ธฐ)
+ - [๊ด๋ จ BOLT๋ ์ด๋์์๊น?](#๊ด๋ จ-bolt๋-์ด๋์์๊น)
+- [๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ: ์ด๋ค ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๋?](#๊ฒฝ๋ก-์ฐพ๊ธฐ-์ด๋ค-๋ฌธ์ ๋ฅผ-ํด๊ฒฐํ๋)
+ - [์ต์ ์ ๊ฒฝ๋ก ์ ํํ๊ธฐ](#์ต์ ์-๊ฒฝ๋ก-์ ํํ๊ธฐ)
+ - [์ํ ๋ฐ ์ปดํจํฐ ๊ณผํ ๋ถ์ผ์์์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ](#์ํ-๋ฐ-์ปดํจํฐ-๊ณผํ-๋ถ์ผ์์์-๊ฒฝ๋ก-์ฐพ๊ธฐ)
+ - [์ฉ๋, ์์ก, ์ ๋์ฑ](#์ฉ๋-์์ก-์ ๋์ฑ)
+ - [์์ก์ ๋ถํ์ค์ฑ](#์์ก์-๋ถํ์ค์ฑ)
+ - [๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ์ ๋ณต์ก์ฑ](#๊ฒฝ๋ก-์ฐพ๊ธฐ์-๋ณต์ก์ฑ)
+ - [๋จ์ํํ๊ธฐ](#๋จ์ํํ๊ธฐ)
+- [๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ์ ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ ํ๋ก์ธ์ค](#๊ฒฝ๋ก-์ฐพ๊ธฐ์-๊ฒฐ์ -์ ๋ฌ-ํ๋ก์ธ์ค)
+- [์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ ๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ](#์ฑ๋-๊ทธ๋ํ-๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ)
+ - [์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์์์ ๋ถํ์ค์ฑ](#์ฑ๋-๊ทธ๋ํ์์์-๋ถํ์ค์ฑ)
+ - [์ ๋์ฑ ๋ถํ์ค์ฑ๊ณผ ํ๋ฅ ](#์ ๋์ฑ-๋ถํ์ค์ฑ๊ณผ-ํ๋ฅ )
+ - [์์๋ฃ ๋ฐ ๊ธฐํ ์ฑ๋ ์งํ](#์์๋ฃ-๋ฐ-๊ธฐํ-์ฑ๋-์งํ)
+- [ํ๋ณด ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ](#ํ๋ณด-๊ฒฝ๋ก-์ฐพ๊ธฐ)
+- [๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ (์ํ์ฐฉ์ค ๋ฃจํ)](#๊ฒฐ์ -์ ๋ฌ-์ํ์ฐฉ์ค-๋ฃจํ)
+ - [์ฒซ ๋ฒ์งธ ์๋ (Path #1)](#์ฒซ-๋ฒ์งธ-์๋-path-1)
+ - [์คํจ๋ก๋ถํฐ ํ์ตํ๊ธฐ](#์คํจ๋ก๋ถํฐ-ํ์ตํ๊ธฐ)
+ - [๋ ๋ฒ์งธ ์๋ (Path #4)](#๋-๋ฒ์งธ-์๋-path-4)
+ - [์ฑ๊ณต์ผ๋ก๋ถํฐ ํ์ตํ๊ธฐ](#์ฑ๊ณต์ผ๋ก๋ถํฐ-ํ์ตํ๊ธฐ)
+ - [์ผ์ผ๋ฌต์ ์ง์?](#์ผ์ผ๋ฌต์-์ง์)
+- [๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ](#๋ค์ค-๋ถํ -๊ฒฐ์ )
+ - [MPP ์ฌ์ฉํ๊ธฐ](#mpp-์ฌ์ฉํ๊ธฐ)
+ - [๊ฒฐ์ ์ชผ๊ฐ๊ธฐ](#๊ฒฐ์ -์ชผ๊ฐ๊ธฐ)
+ - [์ฌ๋ฌ ๋ฒ์ ์๋์ ๊ฑธ์น ์ํ์ฐฉ์ค](#์ฌ๋ฌ-๋ฒ์-์๋์-๊ฑธ์น-์ํ์ฐฉ์ค)
+- [๊ฒฐ๋ก ](#๊ฒฐ๋ก )
---
-## ์ ๋ชฉ
\ No newline at end of file
+๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์์์ ๊ฒฐ์ ์ ์ก์ ๋ฐ์ ์์์ ์์ ์๊น์ง์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๋ ๊ณผ์ , ์ฆ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ์ ๋ฌ๋ ค ์๋ค. ๋ผ์ฐํ
์ ๋ฐ์ ์๊ฐ ์ํํ๋ฏ๋ก ๋ฐ์ ์๋ ๋ชฉ์ ์ง์ ๋๋ฌํ ์ ์๋ ์ ์ ํ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ์์ผ ํ๋ค. ์ด ๊ฒฝ๋ก๋ [10์ฅ ์ด๋์ธ ๋ผ์ฐํ
](./ch10.md)์์ ์ดํด๋ณธ ๊ฒ์ฒ๋ผ ์ด๋์ธ์ผ๋ก ์ธ์ฝ๋ฉ๋๋ค.
+
+์ด ์ฅ์์๋ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ดํด๋ณด๊ณ ์ฑ๋ ์์ก์ ๋ถํ์ค์ฑ์ด ์ด ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ด๋ป๊ฒ ๋ณต์กํ๊ฒ ๋ง๋๋์ง ์ดํดํ๋ฉฐ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๊ตฌํ์ด ์ด ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ด๋ป๊ฒ ํด๊ฒฐํ๋ ค๊ณ ์๋ํ๋์ง ์ดํด๋ณธ๋ค.
+
+
+
+## ๋ผ์ดํธ๋ ํ๋กํ ์ฝ์์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ
+
+๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ, ๊ฒฝ๋ก ์ ํ, ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ (MPP), ๊ฒฐ์ ์๋ ์ํ์ฐฉ์ค ๋ฃจํ๋ ํ๋กํ ์ฝ ์ ์ต์์ ๊ณ์ธต์ ์๋ ๊ฒฐ์ ๊ณ์ธต(payment layer)์ ๋๋ถ๋ถ์ ์ฐจ์งํ๋ค.
+
+ํด๋น ๊ตฌ์ฑ ์์๋ ๊ทธ๋ฆผ 1.์ ๊ฐ์กฐ ํ์๋์ด ์๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+### ๊ด๋ จ BOLT๋ ์ด๋์์๊น?
+
+์ง๊ธ๊น์ง ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ์ผ๋ถ์ธ ๋ช ๊ฐ์ง ๊ธฐ์ ์ ์ดํด๋ดค๊ณ , ๊ทธ ์ ํํ ์ฌ์์ด BOLT ํ์ค์ ์ผ๋ถ์ธ ๊ฒ์ ํ์ธํ๋ค. ํ์ง๋ง ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ๊ฐ BOLT์ ์ผ๋ถ๊ฐ ์๋๋ผ๋ ์ฌ์ค์ ๋๋ ์ ์๋ค!
+
+๊ทธ ์ด์ ๋ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ๋ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๊ตฌํ ๊ฐ์ ์ด๋ค ํํ์ ์กฐ์ ์ด๋ ์ํธ ์ด์ฉ์ฑ์ ํ์๋ก ํ๋ ํ๋์ด ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์์ ์ดํด๋ณธ ๊ฒ์ฒ๋ผ ๊ฒฝ๋ก๋ ๋ฐ์ ์๊ฐ ์ ํํ๋ค. ๋ผ์ฐํ
์ธ๋ถ ์ฌํญ์ BOLT์ ์์ธํ ๋ช
์๋์ด ์์ง๋ง ๊ฒฝ๋ก ๊ฒ์ ๋ฐ ์ ํ์ ์ ์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ ์์๊ฒ ๋ฌ๋ ค์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ฐ ๋
ธ๋ ๊ตฌํ์ฒด๋ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๊ธฐ ์ํด ์๋ก ๋ค๋ฅธ ์ ๋ต๊ณผ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ ํํ ์ ์๋ค. ์ค์ ๋ก ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๋
ธ๋, ํด๋ผ์ด์ธํธ ๋ฐ ์ง๊ฐ ๊ตฌํ์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ฐจ๋ณํ ํฌ์ธํธ๋ก ์ผ์ ๊ฒฝ์ํ ์๋ ์๋ค.
+
+
+
+## ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ: ์ด๋ค ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๋?
+
+๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ๋ผ๋ ์ฉ์ด๋ ๋ ๋
ธ๋๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํ๋ *๋จ์ผ ๊ฒฝ๋ก*๋ฅผ ์ฐพ๋๋ค๋ ์๋ฏธ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ค์ ์คํด์ ์์ง๊ฐ ์๋ค. ์ด์ฐฝ๊ธฐ ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ๊ท๋ชจ๊ฐ ์๊ณ ์ํธ ์ฐ๊ฒฐ์ด ์ ๋์ง ์์์ ๋๋ ์ค์ ๋ก ์์ ์ธ์๊ฒ ๋๋ฌํ๊ธฐ ์ํ ๊ฒฐ์ ์ฑ๋์ ์ฐธ์ฌํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฐพ๋ ๊ฒ์ด ๋ฌธ์ ์๋ค.
+
+ํ์ง๋ง ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ๊ฐ ํญ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ฑ์ฅํ๋ฉด์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๋ฌธ์ ์ ์ฑ๊ฒฉ์ด ๋ฐ๋์๋ค. ์ด ์ฑ
์ ๋ง๋ฌด๋ฆฌํ๋ 2021๋
์ค๋ฐ, ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ๋ ์ต์ 55,000๊ฐ์ ๊ณต๊ฐ ์ฑ๋๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋ 20,000๊ฐ์ ๋
ธ๋๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์์ผ๋ฉฐ, ์ด ์ฉ๋์ ์ฝ 2,000 BTC์ ๋ฌํ๋ค. ํ ๋
ธ๋๋ ํ๊ท 8.8๊ฐ์ ์ฑ๋์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ์ฅ ๋ง์ด ์ฐ๊ฒฐ๋ ์์ 10๊ฐ ๋
ธ๋๋ 400~2,000๊ฐ์ ์ฑ๋์ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 2.๋ LN ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์ ์์ ํ์ ์งํฉ์ ๋ํ ์๊ฐํ์ด๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+
+๋ฐ์ ์์ ์์ ์๊ฐ ์ฌ๋ฌ ์ ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋
ธ๋๋ค๊ณผ ์ฐ๊ฒฐ๋์ด ์๊ณ ์ ์ ํ ์ฉ๋์ ์ฑ๋์ด ํ๋ ์ด์ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ์ ์์ ์์ ์ ์ฌ์ด์ ์์ฒ ๊ฐ์ ๊ฒฝ๋ก๊ฐ ์กด์ฌํ๋ค. ์ด๋ ๋ฌธ์ ๋ ์ด ์์ฒ ๊ฐ์ ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒฝ๋ก ์ค์์ ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ์ ์ฑ๊ณตํ ์ ์๋ *์ต์ ์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ ํํ๋ ๊ฒ*์ด ๋๋ค.
+
+
+
+### ์ต์ ์ ๊ฒฝ๋ก ์ ํํ๊ธฐ
+
+์ต์ ์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ ํํ๋ ค๋ฉด ๋จผ์ "์ต์ "์ ์๋ฏธ๋ฅผ ์ ์ํด์ผ ํ๋ค. ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๋ค์ํ ๊ธฐ์ค์ด ์์ ์ ์๋ค.
+
+- ์ ๋์ฑ์ด ์ถฉ๋ถํ ๊ฒฝ๋ก. ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๋ผ์ฐํ
ํ๊ธฐ์ ์ ๋์ฑ์ด ์ถฉ๋ถํ์ง ์์ ๊ฒฝ๋ก๋ ๋น์ฐํ ์ ํฉํ ๊ฒฝ๋ก๊ฐ ์๋๋ค.
+
+- ์์๋ฃ๊ฐ ๋ฎ์ ๊ฒฝ๋ก. ์ฌ๋ฌ ํ๋ณด๊ฐ ์๋ค๋ฉด ์์๋ฃ๊ฐ ๋ฎ์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ ํํ๊ณ ์ถ๋ค.
+
+- ํ์๋ฝ์ด ์งง์ ๊ฒฝ๋ก. ์๊ธ์ ๋๋ฌด ์ค๋ ๋ฌถ์ด๋๋ ๊ฒ์ ํผํ๊ณ ์ถ์ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ํ์๋ฝ์ด ์งง์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ ํํ ์ ์๋ค.
+
+์ด๋ฌํ ๋ชจ๋ ๊ธฐ์ค์ ์ด๋ ์ ๋ ๋ฐ๋์งํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ๋ฌ ์ธก๋ฉด์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ ๋ฆฌํ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ ํํ๋ ๊ฒ์ ์ฌ์ด ์ผ์ด ์๋๋ค. ์ด๊ฐ์ ์ต์ ํ ๋ฌธ์ ๋ ๋๋ฌด ๋ณต์กํด์ '์ต์ ์' ํด๋ฒ์ ์ฐพ๊ธฐ ์ด๋ ค์ธ ์๋ ์์ง๋ง, ๊ทธ๋๋ ์ต์ ์ ๊ฐ๊น์ด ๊ทผ์ฌ์น๋ฅผ ๊ตฌํ ์ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์๋๋ฐ ์ด์กฐ์ฐจ ๊ฐ๋ฅํ์ง ์๋ค๋ฉด ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ๊ฐ ๋ํดํ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด๋ ์ข์ ์์์ด ์๋ ์ ์๋ค.
+
+
+
+### ์ํ ๋ฐ ์ปดํจํฐ ๊ณผํ ๋ถ์ผ์์์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ
+
+๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ๋ ์ํ์์๋ ๊ทธ๋ํ ์ด๋ก (_graph theory_)์ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๋ฒ์ฃผ์ ์ํ๋ฉฐ, ์ปดํจํฐ ๊ณผํ์์๋ ๊ทธ๋ํ ํ์(_graph traversal_)์ด๋ผ๋ ๋ณด๋ค ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ๋ฒ์ฃผ์ ์ํ๋ค.
+
+LN ๊ฐ์ ๋คํธ์ํฌ๋ ๊ทธ๋ํ๋ผ๋ ์ํ์ ๊ตฌ์กฐ๋ก ํํํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๋
ธ๋๋ ๊ฐ์ (๊ฒฐ์ ์ฑ๋)์ผ๋ก ์๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋๋ค. ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ๋ ์ฑ๋ ์์ก์ด ๋ ์ฑ๋ ํํธ๋ ๊ฐ์ ๋ถํ ๋๊ณ ๊ฒฐ์ ์ ๋์ฑ์ด ๊ฐ ๋ฐฉํฅ์ ๋ฐ๋ผ ๋ค๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋
ธ๋๊ฐ _๋น๋์นญ์ ์ผ๋ก_ ์ฐ๊ฒฐ๋๋ *๋ฐฉํฅ ๊ทธ๋ํ*๋ฅผ ํ์ฑํ๋ค. ๊ฐ์ ์ ์ฉ๋ ์ ์ฝ์ด ์๋ ๋ฐฉํฅ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ํ๋ฆ ๋คํธ์ํฌ๋ผ ํ๋ฉฐ, ์ด๋ ๊ตํต ๋ฐ ๊ธฐํ ์ ์ฌํ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ์ต์ ํํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ ์ํ์ ๊ตฌ์กฐ์ด๋ค. ํ๋ฆ ๋คํธ์ํฌ๋ ์๋ฃจ์
์ด ๋น์ฉ์ ์ต์ํํ๋ฉด์ ํน์ ํ๋ฆ์ ๋ฌ์ฑํด์ผ ํ ๋ ํ๋ ์์ํฌ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ์ต์ ๋น์ฉ ํ๋ก์ฐ ๋ฌธ์ (MCFP, minimum cost flow problem)๋ผ๊ณ ํ๋ค.
+
+> ๐ก ํ๋ฆ ๋คํธ์ํฌ(flow network)
+>
+> ๊ทธ๋ํ ์ด๋ก ์์ ํ๋ฆ ๋คํธ์ํฌ(๋๋ ์ ์ก ๋คํธ์ํฌ)๋ ๊ฐ ๊ฐ์ ์ ์ฉ๋์ด ์๊ณ ๊ฐ ๊ฐ์ ์ด ํ๋ฆ์ ์์ ํ๋ ๋ฐฉํฅ์ด ์ง์ ๋ ๊ทธ๋ํ์ด๋ค. ๊ฐ์ ์์ ํ๋ฆ์ ์์ ๊ฐ์ ์ ์ฉ๋(capacity)์ ์ด๊ณผํ ์ ์๋ค. ์ด์ฉ ๊ณผํ(Operation Research)์ด๋ผ๋ ๋ถ์ผ์์ ์ข
์ข
๋ฐฉํฅ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๋คํธ์ํฌ, ์ ์ ์ ๋
ธ๋, ๊ฐ์ ์ ํธ(arc)๋ผ ํ๋ค. ํ๋ฆ์ ๋๊ฐ๋ ํ๋ฆ๋ง ์๋ ์์ (source)์ด๋ ๋ค์ด์ค๋ ํ๋ฆ๋ง ์๋ ์ข
์ (sink)์ด ์๋ ํ, ๋
ธ๋๋ก ์ ์
๋๋ ํ๋ฆ์ ์์ด ๋
ธ๋๋ก ๋๊ฐ๋ ํ๋ฆ์ ์๊ณผ ๊ฐ์์ผ ํ๋ค๋ ์ ํ์ ์ถฉ์กฑํด์ผ ํ๋ค. ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํฌ์ ํธ๋ํฝ, ์์์ ๋ฐ๋ฅธ ์ํ, ํ์ดํ์ ์ ์ฒด, ์ ๊ธฐ ํ๋ก์ ์ ๋ฅ ๋๋ ๋
ธ๋ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ํตํด ๋ฌด์ธ๊ฐ๊ฐ ์ด๋ํ๋ ์ ์ฌํ ๋ชจ๋ ๊ฒ์ ๋ชจ๋ธ๋งํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค. (์ถ์ฒ: [์ํค๋ฐฑ๊ณผ - flow network](https://en.wikipedia.org/wiki/Flow_network))
+
+
+
+### ์ฉ๋, ์์ก, ์ ๋์ฑ
+
+A ์ง์ ์์ B ์ง์ ์ผ๋ก ์ฌํ ์๋ฅผ ์ ์กํ๋ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๋ ์ ์ดํดํ๋ ค๋ฉด ์ฉ๋, ์์ก, ์ ๋์ฑ์ด๋ผ๋ ์ธ ๊ฐ์ง ์ฃผ์ ์ฉ์ด๋ฅผ ๋ ์ ์ ์ํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ์ด ์ฉ์ด๋ก ๊ฒฐ์ ์ฑ๋์ ๊ฒฐ์ ๋ผ์ฐํ
๊ธฐ๋ฅ์ ์ค๋ช
ํ๋ค.
+
+AโโB๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํ๋ ๊ฒฐ์ ์ฑ๋์์,
+
+**_์ฉ๋(capacity)_**
+ ํ๋ฉ ํธ๋์ญ์
์ผ๋ก 2-of-2 ๋ค์ค์๋ช
์ ์๊ธ์ ์กฐ๋ฌํ ์ด ์ฌํ ์ ์์ด๋ค. ์ด๋ ์ฑ๋์์ ๋ณด์ ํ ์ ์๋ ์ต๋ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ฑ๋ ์ฉ๋์ ๊ฐ์ญ ํ๋กํ ์ฝ์ ์ํด ๋ฐํ๋๋ฉฐ ๋
ธ๋๋ค์๊ฒ ์๋ ค์ง๋ค.
+
+**_์์ก(Balance)_**
+ ๊ฐ ์ฑ๋ ํํธ๋๊ฐ ๋ค๋ฅธ ์ฑ๋ ํํธ๋์๊ฒ ์ ์กํ ์ ์๋ ์ฌํ ์์ ์์ด๋ค. A์ ์์ก์ ํ์ ์งํฉ์ ๋
ธ๋ B๋ก ์ ์กํ ์ ์์ผ๋ฉฐ(AโB), B์ ์์ก์ ํ์ ์งํฉ์ ๋ฐ๋ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์ ์กํ ์ ์๋ค(AโB).
+
+**_์ ๋์ฑ(liquidity)_**
+ ์ค์ ๋ก ์ฑ๋์ ํตํด ํ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์ ์กํ ์ ์๋ ์ฌ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ (ํ์ ์งํฉ) ์์ก์ด๋ค. A์ ์ ๋์ฑ์ A์ ์์ก์์ ์ฑ๋ ์ค๋น๊ธ(channel_reserve)๊ณผ A๊ฐ ์ปค๋ฐํ ๋ชจ๋ ์ฒ๋ฆฌ๋์ง ์์ HTLC(pending_HTLC)๋ฅผ ๋บ ๊ฐ๊ณผ ๊ฐ๋ค.
+
+๊ฐ์ญ ๊ณต์ง๋ฅผ ํตํด ๋คํธ์ํฌ์ ์๋ ค์ง ์ ์ผํ ๊ฐ์ ์ฑ๋์ ์ด ์ฉ๋์ด๋ค. ์ด ์ฉ๋ ์ค ์๋ ค์ง์ง ์์ ์ผ๋ถ๊ฐ ๊ฐ ํํธ๋์ ์์ก์ผ๋ก ๋ถ๋ฐฐ๋๋ค. ์ด ์์ก์ ์ผ๋ถ ํ์ ์งํฉ์ ์ฑ๋์ ํตํด ํ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก๋ง ์ ์กํ ์ ์๋ค.
+
+- capacity = balance(A) + balance(B)
+- liquidity(A) = balance(A) - channel_reserve(A) - pending_HTLC(A)
+
+
+
+### ์์ก์ ๋ถํ์ค์ฑ
+
+๋ชจ๋ ์ฑ๋์ ์ ํํ ์ฑ๋ ์์ก์ ์๊ณ ์๋ค๋ฉด, ํ๋ฅญํ ์ปดํจํฐ ๊ณผํ ํ๋ก๊ทธ๋จ์์ ๊ฐ๋ฅด์น๋ ํ์ค ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ํ๋ ์ด์์ ๊ฒฐ์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ณ์ฐํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฐ๋ฆฌ๋ ์ฑ๋ ์์ก์ ์์ง ๋ชปํ๋ฉฐ, ๋
ธ๋๊ฐ ์ฑ๋ ๊ณต์ง๋ฅผ ํตํด ๊ด๊ณ ํ๋ ์ด ์ฑ๋ ์ฉ๋๋ง ์๊ณ ์์ ๋ฟ์ด๋ค. ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์ฑ๊ณต์ ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ง๋ ค๋ฉด ์ฑ๋์ ์ก๊ธ ์ธก์ ์ ์ ํ ์์ก์ด ์์ด์ผ ํ๋ค. ์ฑ๋ ํํธ๋ ๊ฐ์ ์ฉ๋์ด ์ด๋ป๊ฒ ๋ถ๋ฐฐ๋์ด ์๋์ง ์์ง ๋ชปํ๋ค๋ฉด ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๋ณด๋ด๋ ค๋ ๋ฐฉํฅ์ ์ถฉ๋ถํ ์์ก์ด ์๋์ง ์ ์ ์๋ค.
+
+์ฑ๋ ์
๋ฐ์ดํธ์์ ์์ก์ ๋ฐํํ์ง ์๋ ์ด์ ๋ ๊ฐ์ธ์ ๋ณด ๋ณดํธ(privacy)์ ํ์ฅ์ฑ(scalability)์ ๋ ๊ฐ์ง ์ด์ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ฒซ์งธ, ์์ก์ ๋ฐํํ๋ฉด ์์ก ๋ณํ๋ฅผ ํต๊ณ์ ์ผ๋ก ๋ถ์ํ์ฌ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๊ฐ์ํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ํ๋ผ์ด๋ฒ์๊ฐ ์ ํ๋ ์ ์๋ค. ๋์งธ, ๋
ธ๋๊ฐ ๊ฒฐ์ ํ ๋๋ง๋ค ์์ก์ (์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก) ๋ฐํํ๋ฉด ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ํ์ฅ์ฑ์ด ๋ชจ๋ ์ฐธ์ฌ์์๊ฒ ๋ธ๋ก๋์บ์คํธ๋๋ ์จ์ฒด์ธ ๋นํธ์ฝ์ธ ํธ๋์ญ์
๋งํผ ๋๋น ์ง ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์์ก์ ๋ฐํ๋์ง ์๋ค. ์์ก์ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ง๋ฉดํ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๋ ค๋ฉด ํ์ ์ ์ธ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ์ ๋ต์ด ํ์ํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ ๋ต์ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ํตํด ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๋ ๊ฒ์ด ๋ฐ์ ์์ ์ฑ
์์ธ ์์ค ๊ธฐ๋ฐ ์ด๋์ธ ๋ผ์ฐํ
์ธ ๋ผ์ฐํ
์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ๊ณผ ๋ฐ์ ํ๊ฒ ๊ด๋ จ๋์ด ์์ด์ผ๋ง ํ๋ค.
+
+์ด ์์ก ๋ถํ์ค์ฑ ๋ฌธ์ ๋ ์ํ์ ์ผ๋ก _์ ๋์ฑ์ ๋ฒ์_(range of liquidity)๋ก ์ค๋ช
ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ์๋ ค์ง ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ ๋์ฑ์ ํํ๊ณผ ์ํ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ฑ๋์ ์ฉ๋์ ์๊ณ ์๊ณ ์ฑ๋ ์๋น ์์ก(์์ชฝ ๋์์ ํ์ฉ๋๋ ์ต์ ์์ก)์ ์๊ณ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ ๋์ฑ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ ์ ์๋ค.
+
+- min(liquidity) = channel_reserve
+- max(liquidity) = capacity โ channel_reserve
+
+๋๋ ๋ฒ์๋ก
+
+- channel_reserve <= liquidity <= (capacity โ channel_reserve)
+
+์ฑ๋ ์ ๋์ฑ ๋ถํ์ค์ฑ ๋ฒ์(channel liquidity uncertainty range)๋ ๊ฐ๋ฅํ ์ต์ ์ ๋์ฑ๊ณผ ์ต๋ ์ ๋์ฑ ์ฌ์ด์ ๋ฒ์์ด๋ค. ์ด ์ ๋ณด๋ ๋ ์ฑ๋ ํํธ๋๋ฅผ ์ธ์ ๋คํธ์ํฌ๋ ์ ์ ์๋ค. ํ์ง๋ง ์์ผ๋ก ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ง๋ง, ๊ฒฐ์ ์๋๋ก๋ถํฐ ๋ฐํ๋ ์คํจํ HTLC(failed HTLC)๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ ๋์ฑ ์ถ์ ์น๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธํ๊ณ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ค์ผ ์ ์๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, ์ฑ๋์ด ์ต๋ ์ ๋์ฑ ์ถ์ ์น๋ณด๋ค ์์ HTLC๋ฅผ ์ดํํ ์ ์๋ค๋ HTLC ์คํจ ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐ์ผ๋ฉด ์ต๋ ์ ๋์ฑ์ ์คํจํ HTLC์ ์์ผ๋ก ์
๋ฐ์ดํธํ ์ ์๋ค๋ ๋ป์ด๋ค. ๊ฐ๋จํ ๋งํด, ์ ๋์ฑ์ด N ์ฌํ ์์ HTLC๋ฅผ ์ฒ๋ฆฌํ ์ ์๋ค๊ณ ์๊ฐํ๋๋ฐ M ์ฌํ ์(M < N)๋ฅผ ์ ๋ฌํ์ง ๋ชปํ๋ค๋ ์ฌ์ค์ ์๊ฒ ๋๋ฉด, ์ถ์ ์น๋ฅผ ์ํ์ ์ธ M-1๋ก ์
๋ฐ์ดํธํ ์ ์๋ค. ์ํ์ ์ ์ฐพ์ผ๋ ค๋ค ์ฒ์ฅ์ ๋ถ๋ชํ์ผ๋ฏ๋ก, ์ํ์ ์ด ์๊ฐํ๋ ๊ฒ ๋ณด๋ค ๋ฎ์์ ์๋ฏธํ๋ค.
+
+
+
+### ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ์ ๋ณต์ก์ฑ
+
+๊ทธ๋ํ์์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๋ ๊ฒ์ ์ต์ ์ปดํจํฐ๊ฐ ์๋นํ ํจ์จ์ ์ผ๋ก ํด๊ฒฐํ ์ ์๋ ๋ฌธ์ ์ด๋ค. ๊ฐ๋ฐ์๋ ๊ฐ์ ์ ๊ฐ์ค์น๊ฐ ๋ชจ๋ ๊ฐ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฃผ๋ก ๋์ด ์ฐ์ ํ์์ ์ ํํ๋ค. ๊ฐ์ ์ ๊ฐ์ค์น๊ฐ ๊ฐ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ [A\*](https://en.wikipedia.org/wiki/A*_search_algorithm)("A-star"๋ก ๋ฐ์)์ ๊ฐ์ ๋ค์ต์คํธ๋ผ(Dijkstra) ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ๊ธฐ๋ฐ์ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ด ์ฌ์ฉ๋๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ์ ์ ๊ฐ์ค์น๋ ๋ผ์ฐํ
์์๋ฃ๋ฅผ ๋ํ๋ผ ์ ์๊ณ ์ ์กํ ๊ธ์ก๋ณด๋ค ํฐ ์ฉ๋์ ๊ฐ์ง ๊ฐ์ ๋ง ๊ฒ์์ ํฌํจ๋๋ค. ์ด ๊ธฐ๋ณธ ํํ์์ ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ๋ ๋งค์ฐ ๊ฐ๋จํ๊ณ ์ง๊ด์ ์ด๋ค.
+
+๊ทธ๋ฌ๋ ์ฑ๋ ์ ๋์ฑ์ ๋ฐ์ ์๊ฐ ์ ์ ์๋ค. ์ด์ ์ ๊ฐ๋จํ ์ด๋ก ์ ์ปดํจํฐ ๊ณผํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๋ค์ ๋ณต์กํ ์ค์ ๋ฌธ์ ๋ก ๋ฐ๊พธ์ด ๋๋๋ค. ์ด์ ์ฐ๋ฆฌ๋ ๋ถ๋ถ์ ์ธ ์ง์๋ง์ผ๋ก ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํด์ผ ํ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, ์ด๋ค ๊ฐ์ ์ ์ฉ๋์ด ์ถฉ๋ถํ ์ปค ๋ณด์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ง๋ถ์ ์ ๋ฌํ ์ ์๋ ๊ฐ์ ์ธ์ง ์์ฌํ ์ ์๋ค. ํ์ง๋ง ์ง์ ์ฌ์ฉํด ๋ณด๊ฑฐ๋ ์ฑ๋ ์์ ์์๊ฒ ์ง์ ๋ฌผ์ด๋ณด์ง ์๋ ํ ํ์ ํ ์ ์๋ค. ์ฑ๋ ์์ ์์๊ฒ ์ง์ ๋ฌผ์ด๋ณผ ์ ์๋ค๊ณ ํด๋, ๋ค๋ฅธ ์ฑ๋ ์์ ์์๊ฒ ๋ฌผ์ด๋ณด๊ณ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ณ์ฐํ๊ณ ์ด๋์ธ์ ๊ตฌ์ฑํ์ฌ ์ ์กํ ๋์ฏค์ด๋ฉด ์์ก์ด ๋ณ๊ฒฝ๋ ์ ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ๊ฐ์ง ์ ๋ณด๊ฐ ์ ํ์ ์ผ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ๊ฐ์ง ์ ๋ณด๋ ๋งค์ฐ ๋์ ์ด๋ฉฐ ์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ๋ชจ๋ฅด๋ ์ฌ์ด์ ์ธ์ ๋ ์ง ๋ณ๊ฒฝ๋ ์ ์๋ค.
+
+
+
+### ๋จ์ํํ๊ธฐ
+
+๋ผ์ดํธ๋ ๋
ธ๋์ ๊ตฌํ๋ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ ๋จผ์ ํน์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋ฐ๋ผ ํํฐ๋ง ๋ฐ ์ ๋ ฌ๋ ํ๋ณด ๊ฒฝ๋ก ๋ชฉ๋ก์ ์์ฑํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฐ ๋ค์ ๋
ธ๋๋ ์ง๊ฐ์ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ฑ๊ณต์ ์ผ๋ก ์ ๋ฌํ๋ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ์ ๋๊น์ง ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ ๋ฌํ๋ ์๋๋ฅผ ํจ์ผ๋ก์จ ์ํ์ฐฉ์ค๋ฅผ ๋ฐ๋ณตํ์ฌ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํ์ํ๋ค.
+
+
+ ์ฐธ๊ณ |
+ ์ด๋ฌํ ๋งน๋ชฉ์ ํ๋ก๋น(blind probing)์ ๋ผ์ดํธ๋ ๋
ธ๋๋ ์ง๊ฐ์์ ์ํํ๋ฉฐ ์ํํธ์จ์ด ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์ง์ ๊ด์ฐฐํ์ง๋ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์ฆ์ ์๋ฃ๋์ง ์์ผ๋ฉด ์ฌ์ฉ์๋ ํ๋ก๋น์ด ์งํ ์ค์ด๋ผ๊ณ ์์ฌํ ์ ์๋ค. |
+
+
+๋ธ๋ผ์ธ๋ ํ๋ก๋น์ด ์ต์ ์ ์๋๋ฉฐ ๊ฐ์ ์ ์ฌ์ง๊ฐ ๋ง์ง๋ง, ์ด ๊ฐ๋จํ ์ ๋ต๋ ์๊ท๋ชจ ๊ฒฐ์ ์ ์ ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋
ธ๋์์๋ ๋๋๋๋ก ์ ์๋ํ๋ค๋ ์ ์ ์ ์ํด์ผ ํ๋ค.
+
+๋๋ถ๋ถ์ ๋ผ์ดํธ๋ ๋
ธ๋์ ์ง๊ฐ ๊ตฌํ์ ํ๋ณด ๊ฒฝ๋ก ๋ชฉ๋ก์ ์์๋ฅผ ๋งค๊ธฐ๊ฑฐ๋ ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ๋ถ์ฌํ์ฌ ์ด ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ ๊ฐ์ ํ๋ค. ์ผ๋ถ ๊ตฌํ์ ์์๋ฃ ๋๋ ์์๋ฃ์ ์ฉ๋์ ์กฐํฉ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ํ๋ณด ๊ฒฝ๋ก์ ์์๋ฅผ ์ ํ๋ค.
+
+
+
+## ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ์ ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ ํ๋ก์ธ์ค
+
+๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๋ฐ ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ์๋ ์ฌ๋ฌ ๋จ๊ณ๊ฐ ํฌํจ๋๋ฉฐ, ์ฌ๊ธฐ์ ๋์ด๋ ๋จ๊ณ๊ฐ ์๋ค. ๊ตฌํ๋ง๋ค ๋ค๋ฅธ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ๊ณผ ์ ๋ต์ ์ฌ์ฉํ ์ ์์ง๋ง ๊ธฐ๋ณธ ๋จ๊ณ๋ ๋งค์ฐ ์ ์ฌํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋๋ค.
+
+1. ๊ฐ ์ฑ๋์ ์ฉ๋์ด ํฌํจ๋ ๊ณต์ง์ ์
๋ฐ์ดํธ๋ก ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๋ง๋ค๊ณ , ๋ณด๋ด๋ ค๋ ๊ธ์ก์ ๋นํด ์ฉ๋์ด ๋ถ์กฑํ ์ฑ๋์ ๋ฌด์ํ๊ณ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ํํฐ๋งํ๋ค.
+
+2. ๋ฐ์ ์์ ์์ ์๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํ๋ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๋๋ค.
+
+3. ๊ฒฝ๋ก์ ์ผ์ ํ ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ๋ถ์ฌํ๋ค. ์ด๋ ์ด์ ๋จ๊ณ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ผ๋ถ์ผ ์ ์๋ค.
+
+4. ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์ฑ๊ณตํ ๋๊น์ง ๊ฐ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์์๋๋ก ์๋ํ๋ค.(์ํ์ฐฉ์ค ๋ฃจํ)
+
+5. ์ ํ์ ์ผ๋ก ๋ฐํ๋ HTLC ์คํจ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธํ์ฌ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ค์ธ๋ค.
+
+์ด ๋จ๊ณ๋ค์ ์ธ ๊ฐ์ง ์ฃผ์ ํ๋์ผ๋ก ๋๋ ์ ์๋ค.
+
+- ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ ๊ตฌ์ฑ
+
+- ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ(์ผ๋ถ ํด๋ฆฌ์คํฑ์ ์ํด ํํฐ๋ง ๋ฐ ์ ๋ ฌ)
+
+- ๊ฒฐ์ ์๋
+
+์คํจ ๋ฐํ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธํ๊ฑฐ๋ ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ํํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฒฐ์ ๋ผ์ด๋์์ ์ด ์ธ ๊ฐ์ง ํ๋์ ๋ฐ๋ณตํ ์ ์๋ค. ([๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ์ฐธ์กฐ](./ch12.md/#๋ค์ค-๋ถํ -๊ฒฐ์ )).
+
+๋ค์ ์น์
์์๋ ์ด๋ฌํ ๊ฐ ๋จ๊ณ์ ๊ณ ๊ธ ๊ฒฐ์ ์ ๋ต์ ๋ํด ๋ ์์ธํ ์ดํด๋ณด์.
+
+
+
+## ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ ๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ
+
+[11์ฅ](./ch11.md)์์๋ ๋
ธ๋๊ฐ ๊ฐ์ญ์ ์ฌ์ฉํ๋ ์ธ ๊ฐ์ง ์ฃผ์ ๋ฉ์์ง์ธ node_announcement, channel_announcement, channel_update์ ๋ํด ๋ค๋ฃจ์๋ค. ์ด ์ธ ๊ฐ์ง ๋ฉ์์ง๋ฅผ ํตํด ๋ชจ๋ ๋
ธ๋๋ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ ํํ๋ก ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ "์ง๋"๋ฅผ ์ ์ง์ ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑํ ์ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ฐ ๋ฉ์์ง๋ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์ ์ค์ํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค.
+
+**_node_announcement_**
+์ฌ๊ธฐ์๋ ๋
ธ๋ ID(๊ณต๊ฐํค), ๋คํธ์ํฌ ์ฃผ์(์: IPv4/6 ๋๋ Tor), ๊ธฐ๋ฅ/ํน์ง ๋ฑ ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ๋
ธ๋์ ๋ํ ์ ๋ณด๊ฐ ํฌํจ๋์ด ์๋ค.
+
+**_channel_announcement_**
+์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ ๋
ธ๋ ๊ฐ์ ๊ณต๊ฐ ์ฑ๋์ ์ฉ๋๊ณผ ์ฑ๋ ID, ์ฑ๋์ ์กด์ฌ์ ์์ ๊ถ์ ๋ํ ์ฆ๊ฑฐ๊ฐ ํฌํจ๋๋ค.
+
+**_channel_update_**
+์ฌ๊ธฐ์๋ ์ง์ ๋ ์ฑ๋์ ํตํด ๋๊ฐ๋ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๋ผ์ฐํ
ํ๊ธฐ ์ํ ๋
ธ๋์ ์์๋ฃ์ ํ์๋ฝ(CLTV) ๊ธฐ๋์น๊ฐ ํฌํจ๋์ด ์๋ค.
+
+์ํ์ ๊ทธ๋ํ์ ๋น์ ํ์๋ฉด, node_announcement๋ ๊ทธ๋ํ์ ๋
ธ๋ ๋๋ ์ ์ ์ ์์ฑํ๋ ๋ฐ ํ์ํ ์ ๋ณด์ด๋ค. channel_announcement๋ฅผ ํตํด ๊ฒฐ์ ์ฑ๋์ ๋ํ๋ด๋ ๊ทธ๋ํ์ ๊ฐ์ ์ ์์ฑํ ์ ์๋ค. ๊ฒฐ์ ์ฑ๋์ ๊ฐ ๋ฐฉํฅ๋ง๋ค ๊ณ ์ ํ ์์ก์ด ์์ผ๋ฏ๋ก ๋ฐฉํฅ์ฑ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์์ฑํ๋ค. channel_update๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ์์๋ฃ์ ํ์๋ฝ์ ํตํฉํ์ฌ ๊ทธ๋ํ ๊ฐ์ ์ ๋น์ฉ ๋๋ ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ์ค์ ํ ์ ์๋ค.
+
+๊ฒฝ๋ก ํ์์ ์ฌ์ฉํ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ๋ฐ๋ผ ๊ทธ๋ํ ๊ฐ์ ์ ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ง ๋น์ฉ ํจ์๋ฅผ ์ค์ ํ ์ ์๋ค.
+
+์ฌ๊ธฐ์๋ ๋น์ฉ ํจ์๋ ๋ฌด์ํ๊ณ node_announcement ๋ฐ channel_announcement ๋ฉ์์ง๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋
ธ๋์ ์ฑ๋์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๊ฐ๋จํ ์ค์ ํด ๋ณด๊ฒ ๋ค.
+
+์ด ์ฅ์์๋ ์
๋ ๋๊ฐ ๋ผ์๋์๊ฒ 100๋ง ์ฌํ ์๋ฅผ ์ง๋ถํ๋ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ดํด๋ณด๊ฒ ๋ค. ๋จผ์ ์
๋ ๋๋ ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ ๊ฐ์ญ์ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋
ธ๋์ ์ฑ๋์ ๋ฐ๊ฒฌํ๊ธฐ ์ํด ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๋ค. ๊ทธ๋ฐ ๋ค์ ์
๋ ๋๋ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ํ์ํ์ฌ ๋ผ์๋์๊ฒ ์ก๊ธํ ์ ์๋ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๋๋ค.
+
+์ด๊ฒ์ด ์
๋ ๋์ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์ด๋ค. ์ ๋์ ์ธ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์ ๊ฐ์ ๊ฒ์ ์กด์ฌํ์ง ์์ผ๋ฉฐ, ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ ํญ์ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ ๋
ธ๋์ ๊ด์ ์์๋ง ์กด์ฌํ๋ค. (์๋ ์ง๋-์ํ ๊ด๊ณ ์ฐธ์กฐ)
+
+
+ ํ |
+ ์
๋ ๋๋ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ ์กํ ๋๋ง ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๋ ๊ฒ์ด ์๋๋ค. ์คํ๋ ค ์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๋ ์ง์์ ์ผ๋ก ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๊ณ ์
๋ฐ์ดํธํ๋ค. ์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๊ฐ ์์๋์ด ๋คํธ์ํฌ์ ํผ์ด์ ์ฐ๊ฒฐ๋๋ ์๊ฐ๋ถํฐ ๊ฐ์ญ์ ์ฐธ์ฌํ๊ณ ๋ชจ๋ ๋ฉ์์ง๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋คํธ์ํฌ์ ๋ํด ์ต๋ํ ๋ง์ ๊ฒ์ ํ์ตํ๋ค. |
+
+
+
+**์ง๋-์ํ ๊ด๊ณ**(Map-Territory Relation)
+[์ํค๋ฐฑ๊ณผ์ ์ง๋-์ํ ๊ด๊ณ ํ์ด์ง(https://en.wikipedia.org/wiki/Map%E2%80%93territory_relation)์์ "์ง๋-์ํ ๊ด๊ณ๋ ์ง๋ฆฌ์ ์์ญ๊ณผ ์ง๋ ์ฌ์ด์ ๊ด๊ณ์์์ ๊ฐ์ด ๊ฐ์ฒด์ ํด๋น ๊ฐ์ฒด์ ํํ ์ฌ์ด์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ค๋ช
ํ๋ค."๋ผ๊ณ ์ค๋ช
ํ๋ค.
+
+์ง๋์ ์ํ ์ ๊ด๊ณ๋ ๋ฃจ์ด์ค ์บ๋ด์ ๋จํธ ์์ค '์ค๋น์ ๋ธ๋ฃจ๋
ธ์ ๊ฒฐ๋ก '์์ ๊ฐ์ฅ ์ ์ค๋ช
๋์ด ์๋๋ฐ, ์ด ์์ค์์๋ ์ง๋๊ฐ ํ์ํ๋ ์ํ ๋ฅผ 1:1 ์ถ์ฒ์ผ๋ก ์ถ์ํ ๊ฐ์์ ์ง๋๊ฐ ์๋ฒฝํ ์ ํ๋๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ง ํผ์น๋ฉด ์ ์ฒด ์ํ ๋ฅผ ๋ฎ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์ ํ ์ธ๋ชจ์๊ฒ ๋๋ค๋ ์ด์ผ๊ธฐ๊ฐ ๋์จ๋ค.
+
+์ด๊ฒ์ด ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ์ด๋ค ์๋ฏธ๊ฐ ์์๊น? ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ๋ ์์ญ์ด๋ฉฐ, ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ ํด๋น ์์ญ์ ์ง๋์ด๋ค.
+
+๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ์์ ํ ์ต์ ์ง๋๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ์ด๋ก ์ (ํ๋ผํค์ ์ด์ - ํ์ค์์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํจ์ ๋ํ๋.) ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์์ํ ์ ์์ง๋ง, ๊ทธ๋ฌํ ์ง๋๋ ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ ๊ทธ ์์ฒด์ผ ๋ฟ์ด๋ค. ๊ฐ ๋
ธ๋์๋ ๊ณต์ง๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ์์ฒด ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๊ฐ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ๋ถ์์ ํ๊ณ ๋ถ์ ํํ๋ฉฐ ์ค๋๋ ๊ฒ์ผ ์๋ฐ์ ์๋ค!
+
+์ง๋๋ ๊ฒฐ์ฝ ์ํ ๋ฅผ ์์ ํ๊ณ ์ ํํ๊ฒ ๋ฌ์ฌํ ์ ์๋ค.
+
+์
๋ ๋๋ node_announcement ๋ฉ์์ง๋ฅผ ์์ ํ๊ณ ์๋ํ ์์ ์์ธ ๋ผ์๋ ์ธ์ ๋ค๋ฅธ ๋ค ๊ฐ์ ๋
ธ๋๋ฅผ ๋ฐ๊ฒฌํ๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ ๊ทธ๋ํ๋ 6๊ฐ์ ๋
ธ๋๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์
๋ ๋์ ๋ผ์๋๋ ๊ฐ๊ฐ ๋ฐ์ ์์ ์์ ์์ด๋ฉฐ, ์จ๋ฆฌ์ค, ๋ฐฅ, ์๋น์, ์์ ์ค๊ฐ ๋
ธ๋์ด๋ค. ์
๋ ๋์ ์ด๊ธฐ ๊ทธ๋ํ๋ ๊ทธ๋ฆผ 3.์ ํ์๋ ๋
ธ๋ ๋ชฉ๋ก์ผ ๋ฟ์ด๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+
+์
๋ ๋๋ ๋ํ ํด๋น ์ฑ๋ ์ฉ๋์ ํด๋นํ๋ 7๊ฐ์ channel_announcement ๋ฉ์์ง๋ฅผ ์์ ํ์ฌ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์ ํ์๋ ๋คํธ์ํฌ์ ๊ธฐ๋ณธ "์ง๋"๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ ์ ์๋ค. (Alice, Bob, Selena, Xavier, Yan, Rashid๋ผ๋ ์ด๋ฆ์ ๊ฐ์์ ์ด๋์
A, B, S, X, R๋ก ๋์ฒด๋์๋ค.)
+
+
+
+
+
+
+
+
+#### ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์์์ ๋ถํ์ค์ฑ
+
+์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์์ ๋ณผ ์ ์๋ฏ์ด ์
๋ ๋๋ ์ฑ๋์ ์์ก์ ์ ํ ์์ง ๋ชปํ๋ค. ์
๋ ๋์ ์ด๊ธฐ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์๋ ๊ฐ์ฅ ๋์ ์์ค์ ๋ถํ์ค์ฑ์ ํฌํจํ๋ค.
+
+ํ์ง๋ง ์ ๊น, ์
๋ ๋๋ ์ฑ๋ ์์ก์ ์ผ๋ถ ์๊ณ ์๋ค! ๊ทธ๋
๋ ์์ ์ ๋
ธ๋๊ฐ ๋ค๋ฅธ ๋
ธ๋์ ์ฐ๊ฒฐํ ์ฑ๋์ ์์ก์ ์๊ณ ์๋ค. ์ด๋ ๋ณ๊ฒ ์๋ ๊ฒ์ฒ๋ผ ๋ณด์ด์ง๋ง, ์ฌ์ค ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๋ ๋ฐ ๋งค์ฐ ์ค์ํ ์ ๋ณด์ด๋ค. ์
๋ ๋๋ ์์ ์ ์ฑ๋์ ์ค์ ์ ๋์ฑ์ ์๊ณ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ด ์ ๋ณด๋ฅผ ํ์ํ๊ธฐ ์ํด ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธํด ๋ณด๊ฒ ๋ค. ์๋ ค์ง ์์ก๊ณผ ์๋ ค์ง์ง ์์ ์์ก์ด ์๋ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์์์ ๊ฐ์ด ์๋ ค์ง์ง ์์ ์์ก์ ๋ํ๋ด๊ธฐ ์ํด "?" ๊ธฐํธ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ฒ ๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+
+"?" ๊ธฐํธ๊ฐ ๋ถ๊ธธํด ๋ณด์ด์ง๋ง, ํ์ค์ฑ์ด ๋ถ์กฑํ๋ค๊ณ ํด์ ์์ ํ ๋ฌด์ง์ ๊ฐ์ ๊ฒ์ ์๋๋ค. ์๋ํ HTLC์ ์ฑ๊ณต/์คํจ๋ก ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธํ์ฌ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ ๋ํํ๊ณ ์ค์ผ ์ ์๋ค.
+
+์ฐ๋ฆฌ๋ ๊ฐ๋ฅํ ์ต๋ ๋ฐ ์ต์ ์ ๋์ฑ์ ์๊ณ ์๊ณ ๋ ์์(๋ ์ ํํ) ๋ฒ์์ ๋ํ ํ๋ฅ ์ ๊ณ์ฐํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ ๋ํํ ์ ์๋ค.
+
+HTLC ์ ์ก์ ์๋ํ๋ฉด ์ฑ๋ ์์ก์ ๋ํด ์์ธํ ์ ์ ์๋ค. ์ ์ก ์ฑ๊ณตํ๋ฉด ์์ก์ด ์ ์ด๋ ํน์ ๊ธ์ก์ ์ ์กํ๊ธฐ์ ์ถฉ๋ถํ๋ค๋ ๋ป์ด๋ค. ๋ฐ๋ฉด '์ผ์์ ์ฑ๋ ์คํจ' ์ค๋ฅ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ฉด ํน์ ๊ธ์ก์ ๋ํ ์ ๋์ฑ์ด ๋ถ์กฑํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋๋ค.
+
+
+ ํ |
+ "์ฑ๊ณตํ HTLC์์ ๋ฐฐ์ธ ๊ฒ ๋ญ๊ฐ ์๋?"๋ผ๊ณ ์๊ฐํ ์๋ ์๋ค. ๊ฒฐ๊ตญ ์ฑ๊ณตํ๋ค๋ฉด "๋๋ ๊ฒ"์ด๋๊น. ํ์ง๋ง ์ฌ๋ฌ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ๋๋ ๊ฒฐ์ ์ ํ ๋ถ๋ถ์ ๋ณด๋ด๋ ๊ฒ์ผ ์๋ ์๋ค๋ ์ ์ ๊ณ ๋ คํด๋ณด์. ๋ํ ์งง์ ์๊ฐ ๋ด์ ๋ค๋ฅธ ๋จ์ผ ๋ถ๋ถ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ ์กํ ์๋ ์๋ค. ์ ๋์ฑ์ ๋ํด ๋ฐฐ์ด ๋ชจ๋ ๊ฒ์ ๋ค์ ์๋์ ์ ์ฉํ๋ค! |
+
+
+
+
+### ์ ๋์ฑ ๋ถํ์ค์ฑ๊ณผ ํ๋ฅ
+
+์ฑ๋์ ์ ๋์ฑ์ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ ๋ํํ๊ธฐ ์ํด ํ๋ฅ ์ด๋ก ์ ์ ์ฉํ ์ ์๋ค. ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ ํ๋ฅ ์ ๋ํ ๊ธฐ๋ณธ ๋ชจ๋ธ์ ํตํด ๋ค์ ๋ปํ์ง๋ง ์ค์ํ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋์ถํ ์ ์๋ค.
+
+- ๊ฒฐ์ ๊ธ์ก์ด ์์์๋ก ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํตํด ์ฑ๊ณต์ ์ผ๋ก ์ ๋ฌ๋ ํ๋ฅ ์ด ๋๋ค.
+
+- ์ฉ๋์ด ํฐ ์ฑ๋์ผ์๋ก ํน์ ๊ธ์ก์ ๋ํ ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ ํ๋ฅ ์ด ๋๋ค.
+
+- ์ฑ๋(ํ)์ด ๋ง์์๋ก ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ ๋ฎ์์ง๋ค.
+
+์ด๋ ๋น์ฐํ ์ด์ผ๊ธฐ์ผ ์ ์์ง๋ง, ํนํ ์ฌ๋ฌ ๋ฒ์ ๊ฑธ์น ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๋ ์ค์ํ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ๋๋ค. (์ฌ๋ฌ ๋ฒ์ ๊ฑธ์น ๊ฒฐ์ ์ฐธ์กฐ) ์ํ์ ์ด๋ ต์ง ์๋ค.
+
+ํ๋ฅ ์ด๋ก ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ด๋ฌํ ๊ฒฐ๋ก ์ ์ด๋ป๊ฒ ๋๋ฌํ๋์ง ์ดํด๋ณด์.
+
+๋จผ์ , ์ฉ๋ c๋ฅผ ๊ฐ์ง ์ฑ๋์ ํ์ชฝ์ (0, c) ๋๋ "0๊ณผ c ์ฌ์ด์ ๋ฒ์"์ ์ ์ ์๋ ๊ฐ์ ๊ฐ์ง ์ ๋์ฑ์ด ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํด ๋ณด์. ์๋ฅผ ๋ค์ด ์ฉ๋์ด 5์ธ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋์ฑ์ (0, 5) ๋ฒ์์ ์์ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด์ ์ ๋์ฑ์ด ์ ํํ 5๊ฐ ๋์ด์ผ๋ง ์ฑ๊ณตํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ 5๊ฐ์ ์ฌํ ์๋ฅผ ๋ณด๋ด๋ ค๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ 6๋ถ์ 1(16.66%)์ ๋ถ๊ณผํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค.
+
+๋ ๊ฐ๋จํ๊ฒ ์ค๋ช
ํ์๋ฉด, ์ ๋์ฑ์ ๊ฐ๋ฅํ ๊ฐ์ด 0, 1, 2, 3, 4, 5์ธ ๊ฒฝ์ฐ 6๊ฐ์ ๊ฐ๋ฅํ ๊ฐ ์ค ํ๋๋ง ์์ด๋ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ ์กํ ์ ์๋ค. ์ด ์์ ๋ฅผ ๊ณ์ ์งํํ๊ธฐ ์ํด ๊ฒฐ์ ๊ธ์ก์ด 3์ด๋ผ๋ฉด ์ ๋์ฑ์ด 3, 4 ๋๋ 5์ด๋ฉด ์ฑ๊ณตํ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ 6๋ถ์ 3(50%)์ด๋ค. ๋จ์ผ ์ฑ๋์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ํจ์๋ฅผ ์ํ์ผ๋ก ํํํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
+
+$P_c(a) = (c + 1 - a) / (c + 1)$ (a: ๊ธ์ก, c: ์ฉ๋)
+
+์ด ๋ฐฉ์ ์์์ ๋ณด๋ผ ๊ธ์ก์ด 0์ ๊ฐ๊น์ฐ๋ฉด ํ๋ฅ ์ด 1์ ๊ฐ๊น์์ง๊ณ , ๊ธ์ก์ด ์ฉ๋์ ์ด๊ณผํ๋ฉด ํ๋ฅ ์ด 0์ด ๋๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค.
+
+๋ค์ ๋งํด "๊ฒฐ์ ๊ธ์ก์ด ์์์๋ก ์ฑ๊ณต์ ์ผ๋ก ์ ๋ฌ๋ ํ๋ฅ ์ด ๋๋ค" ๋๋ "์ฉ๋์ด ํฐ ์ฑ๋์ผ์๋ก ํน์ ๊ธ์ก์ ๋ํ ์ ๋ฌ ํ๋ฅ ์ด ๋๋ค", "์ฉ๋์ด ๋ถ์กฑํ ์ฑ๋์์๋ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ ์กํ ์ ์๋ค"๋ ๋ป์ด๋ค.
+
+์ด์ ์ฌ๋ฌ ์ฑ๋๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ฒฝ๋ก์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ ๋ํด ์๊ฐํด ๋ณด์. ์ฒซ ๋ฒ์งธ ์ฑ๋์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ด 50%๋ผ๊ณ ๊ฐ์ ํด ๋ณด์.(P = 0.5) ๋ ๋ฒ์งธ ์ฑ๋์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ด 50%(P = 0.5)๋ผ๋ฉด ์ ์ฒด ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ 25%(P = 0.25)๋ผ๋ ๊ฒ์ ์ง๊ด์ ์ผ๋ก ์ ์ ์๋ค.
+
+์ด๋ฅผ ๊ฒฝ๋ก์ ๊ฐ ์ฑ๋์ ๋ํ ํ๋ฅ ์ ๊ณฑ์ผ๋ก ๊ฒฐ์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ ๊ณ์ฐํ๋ ๋ฐฉ์ ์์ผ๋ก ํํํ ์ ์๋ค.
+
+$P_{payment} = \prod_{i=1}^n P_i$
+์ฌ๊ธฐ์ $P_i$๋ ํ๋์ ๊ฒฝ๋ก ๋๋ ์ฑ๋์์ ์ฑ๊ณตํ ํ๋ฅ ์ด๊ณ , $P_{payment}$๋ ๋ชจ๋ ๊ฒฝ๋ก/์ฑ๋์์ ๊ฒฐ์ ์ ์ฑ๊ณตํ ์ ์ฒด ํ๋ฅ ์ด๋ค.
+
+์ด ๋ฐฉ์ ์์์ ๋จ์ผ ์ฑ๋์์์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ ํญ์ 1๋ณด๋ค ์๊ฑฐ๋ ๊ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฌ๋ฌ ์ฑ๋์์์ ํ๋ฅ ์ ๊ธฐํ๊ธ์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค.
+
+์ฆ, "๋ ๋ง์ ์ฑ๋(ํ)์ ์ฌ์ฉํ ์๋ก ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ด ๋ฎ์์ง๋ค"๋ ๋ป์ด๋ค.
+
+
+
+
+### ์์๋ฃ ๋ฐ ๊ธฐํ ์ฑ๋ ์งํ
+
+๋ค์์ผ๋ก, ๋ฐ์ ์๋ ์ค๊ฐ ๋
ธ๋์์ ๋ฐ์ channel_update ๋ฉ์์ง์์ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ทธ๋ํ์ ์ถ๊ฐํ๋ค. ์ฑ๋ ์
๋ฐ์ดํธ์๋ ์ฑ๋์ ๋ํ ํ๋ถํ ์ ๋ณด์ ์ฑ๋ ํํธ๋ ์ค ํ ๋ช
์ ๊ธฐ๋์น๊ฐ ํฌํจ๋์ด ์๋ค.
+
+์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ ์์๋ฃ ๋ฐ ๊ธฐํ ์ฑ๋ ์งํ์์ ์
๋ ๋๊ฐ A, B, X, Y์ channel_update ๋ฉ์์ง๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค. channel_flags์ ํฌํจ๋ ์ฑ๋ ID์ ์ฑ๋ ๋ฐฉํฅ์ ์
๋ ๋์๊ฒ ์ด ์
๋ฐ์ดํธ๊ฐ ์ด๋ค ์ฑ๋๊ณผ ์ด๋ค ๋ฐฉํฅ์ ๊ฐ๋ฆฌํค๋์ง ์๋ ค์ค๋ค. ๊ฐ ์ฑ๋ ํํธ๋๋ ํ๋ ์ด์์ channel_update ๋ฉ์์ง๋ฅผ ํตํด ์ฑ๋์ ๋ํ ์์ ์์๋ฃ ๋ฐ ๊ธฐํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์๋ฆฐ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ์ผ์ชฝ ์๋จ์๋ ์ฑ๋ AโโB์ A์์ โB ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์จ๋ฆฌ์ค๊ฐ ๋ณด๋ธ channel_update๊ฐ ํ์๋๋ค. ์ด ์
๋ฐ์ดํธ๋ฅผ ํตํด ์จ๋ฆฌ์ค๋ ํน์ ์ฑ๋์ ํตํด ๋ฐฅ์๊ฒ HTLC๋ฅผ ๋ผ์ฐํ
ํ๊ธฐ ์ํด ๋คํธ์ํฌ์ ์ผ๋ง์ ์์๋ฃ๋ฅผ ๋ถ๊ณผํ ์ง ์๋ ค์ค๋ค. ๋ฐฅ์ ์์ ํ ๋ค๋ฅธ ์์ ์์๋ฃ๋ก ๋ฐ๋ ๋ฐฉํฅ์ ๋ํ ์ฑ๋ ์
๋ฐ์ดํธ๋ฅผ ๋ฐํํ ์ ์๋ค.(์ด ๋ค์ด์ด๊ทธ๋จ์๋ ํ์๋์ง ์์) ๋ชจ๋ ๋
ธ๋๋ ์ธ์ ๋ ์ง ์๋ก์ด channel_update๋ฅผ ์ ์กํ์ฌ ์์๋ฃ ๋๋ ํ์๋ฝ ๊ธฐ๋์น๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ ์ ์๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+
+์์๋ฃ์ ํ์๋ฝ ์ ๋ณด๋ ๊ฒฝ๋ก ์ ํ ์งํ๋ก์ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๋งค์ฐ ์ค์ํ๋ค. [10์ฅ ์ด๋์ธ ๋ผ์ฐํ
](./ch10.md)์์ ์ดํด๋ณธ ๊ฒ์ฒ๋ผ ๋ฐ์ ์๋ ์ด๋์ธ์ ๋ง๋ค๊ธฐ ์ํด ๊ฐ ํ์์ ์์๋ฃ์ ํ์๋ฝ(cltv_expiry_delta)์ ํฉ์ฐํด์ผ ํ๋ค. ๊ฐ ์ค๊ฐ ํ์ ๋ค์ ํ์ผ๋ก ๋ณด๋ผ ๋ฐ์ HTLC๋ณด๋ค ๋ ๋์ ๊ธ์ก๊ณผ ๋ง๋ฃ ํ์๋ฝ์ ๊ฐ์ง ์์ HTLC๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์ ์์์ ๋ฐ์ ์๊น์ง ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๋ฐ๋ผ ๊ฑฐ๊พธ๋ก ์์๋ฃ ๊ณ์ฐ ํ๋ก์ธ์ค๊ฐ ์งํ๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ๋ฐฅ์ด ๋ผ์๋์๊ฒ ์ก๊ธํ ๋ ์์๋ฃ 1,000์ฌํ ์์ ๋ง๋ฃ ํ์๋ฝ ๋ธํ 30๋ธ๋ก์ ์ํ๋ค๋ฉด, ์จ๋ฆฌ์ค๊ฐ ๋ณด๋ด๋ HTLC์ ํด๋น ๊ธ์ก๊ณผ ๋ง๋ฃ ๋ธํ๋ฅผ ์ถ๊ฐํด์ผ ํ๋ค.
+
+๋ํ ์ฑ๋์ ๊ฒฐ์ ๊ธ์ก๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ดํ ๋ชจ๋ ํ์ ๋์ ์์๋ฃ์ ๋ํด์๋ ์ถฉ๋ถํ ์ ๋์ฑ์ ๋ณด์ ํด์ผ ํ๋ค๋ ์ ๋ ์ค์ํ๋ค. ์
๋ ๋๊ฐ ์๋น์์๊ฒ ๋ณด๋ด๋ ์ฑ๋(SโX)์ 100๋ง ์ฌํ ์๋ฅผ ๊ฒฐ์ ํ๊ธฐ์ ์ถฉ๋ถํ ์ ๋์ฑ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ง๋ง, ์์๋ฃ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๋ฉด ์ ๋์ฑ์ด ์ถฉ๋ถํ์ง ์๋ค. ๊ฒฐ์ ์ ๋ชจ๋ ์์๋ฃ์ ๋ํด ์ถฉ๋ถํ ์ ๋์ฑ์ ๊ฐ์ง ๊ฒฝ๋ก๋ง ๊ณ ๋ คํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์๋ฃ๋ฅผ ์์์ผ ํ๋ค.
+
+
+
+## ํ๋ณด ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ
+
+์ด์ ๊ฐ์ด ๋ฐฉํฅ์ด ์ง์ ๋ ๊ทธ๋ํ์์ ์ ํฉํ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๋ ๊ฒ์ ์ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ปดํจํฐ ๊ณผํ ๋ฌธ์ ๋ก, ์ํ๋ ์ต์ ํ ๋ฐ ๋ฆฌ์์ค ์ ์ฝ ์กฐ๊ฑด์ ๋ฐ๋ผ ๋ค์ํ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ผ๋ก ํด๊ฒฐํ ์ ์๋ค.(์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ต๋จ ๊ฒฝ๋ก ๋ฌธ์ ๋ผ ํ๋ค.)
+
+์ด ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๋ ๊ฐ์ฅ ์ ๋ช
ํ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ 1956๋
๋ค๋๋๋์ ์ํ์ E. W. Dijkstra๊ฐ ๋ฐ๋ช
ํ ๊ฒ์ผ๋ก, ๊ฐ๋จํ Dijkstra ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ด๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฆฐ๋ค. ์๋์ Dijkstra ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ ์ธ์๋ ํด๋ฆฌ์คํฑ ๊ธฐ๋ฐ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ธ A\*์ ๊ฐ์ ๋ค์ํ ๋ณํ ๋ฐ ์ต์ ํ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ด ์๋ค.
+
+์์ ์ธ๊ธํ๋ฏ์ด ์์ ์์์ ๋ฐ์ ์๊น์ง ๋์ ๋๋ ์์๋ฃ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๊ธฐ ์ํด '๊ฒ์'์ ์ญ์ผ๋ก ์ ์ฉํด์ผ ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ Dijkstra, A\* ๋๋ ๋ค๋ฅธ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์์๋ฃ, ์์ ์ ๋์ฑ, ํ์๋ฝ ๋ธํ(๋๋ ์ผ๋ถ ์กฐํฉ)๋ฅผ ๊ฐ ํ์ ๋น์ฉ ํจ์๋ก ์ฌ์ฉํ์ฌ ์์ ์์์ ๋ฐ์ ์๊น์ง์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ฒ์ํ๋ค.
+
+์
๋ ๋๋ ์ด๋ฌํ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ ์ค ํ๋๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ต๋จ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ์ ๋ ฌํ, ๋ผ์๋๋ก ๊ฐ๋ ๋ช ๊ฐ์ง ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ณ์ฐํ๋ค.
+
+1. SโAโBโR
+
+2. SโXโYโR
+
+3. SโXโBโR
+
+4. SโAโBโXโYโR
+
+ํ์ง๋ง ์์ ์ดํด๋ณธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด, ์์๋ฃ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๋ฉด SโX ์ฑ๋์ 100๋ง ์ฌํ ์ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ํ ์ถฉ๋ถํ ์ ๋์ฑ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ง ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ฒฝ๋ก 2์ 3์ ์คํ ๊ฐ๋ฅํ์ง ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ฒฝ๋ก 1๊ณผ 4๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒฐ์ ๊ฒฝ๋ก๋ก ๋จ๋ค.
+
+์
๋ ๋๋ ๋ ๊ฐ์ง ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํตํด ์ ์ก์ ์๋ํ ์ค๋น๊ฐ ๋์๋ค!
+
+
+
+## ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ (์ํ์ฐฉ์ค ๋ฃจํ)
+
+์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๋ HTLC๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๊ณ , ์ด๋์ธ์ ๊ตฌ์ถํ๊ณ , ๊ฒฐ์ ์ ์ก์ ์๋ํจ์ผ๋ก์จ ์ํ์ฐฉ์ค ๋ฃจํ๋ฅผ ์์ํ๋ค. ๊ฐ ์๋๋ง๋ค ์ธ ๊ฐ์ง ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค.
+
+- ์ฑ๊ณต์ ์ธ ๊ฒฐ๊ณผ(update_fulfill_htlc)
+
+- ์ค๋ฅ(update_fail_htlc)
+
+- ์๋ต ์๋ ๊ฒฐ์ ์ค๋จ(์ฑ๊ณต๋ ์คํจ๋ ์๋.)
+
+๊ฒฐ์ ๊ฐ ์คํจํ๋ฉด ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธ(์ฑ๋์ ์งํ ๋ณ๊ฒฝ)ํ๊ณ ๋์ฒด ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๋ค์ ๊ณ์ฐํ์ฌ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํตํด ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๋ค์ ์๋ํ ์ ์๋ค.
+
+๊ฒฐ์ ๊ฐ ์คํจํ๋ฉด ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธ(์ฑ๋์ ์งํ ๋ณ๊ฒฝ)ํ๊ณ ๋์ฒด ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๋ค์ ๊ณ์ฐํ์ฌ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํตํด ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๋ค์ ์๋ํ ์ ์๋ค.
+
+[๊ฒฐ์ ์ค๋จ]์์ ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์ค๋จ๋๋ฉด ์ด๋ค ์ผ์ด ๋ฐ์ํ๋์ง ์ดํด๋ณด์๋ค. ์ค์ํ ์ธ๋ถ ์ฌํญ์ ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์ค๋จ๋๋ฉด ๋ค๋ฅธ HTLC๋ก ์ฌ์๋ํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ฒฐ๊ตญ (์ค๋จ๋ ๊ฒฐ์ ์ ์ฌ์๋ํ ๊ฒฐ์ ) ๋ชจ๋ ์งํ๋์ด ์ด์ค ๊ฒฐ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ต์
์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ผ๋ ์ ์ด๋ค.
+
+
+
+### ์ฒซ ๋ฒ์งธ ์๋ (Path #1)
+
+์
๋ ๋๋ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฒฝ๋ก(SโAโBโR)๋ฅผ ์๋ํ๋ค. ๊ทธ๋
๋ ์ด๋์ธ์ ๊ตฌ์ฑํ์ฌ ์ ์กํ์ง๋ง ๋ฐฅ์ ๋
ธ๋๋ก๋ถํฐ ์คํจ ์ฝ๋๋ฅผ ์์ ํ๋ค. ๋ฐฅ์ BโR ์ฑ๋์ ์ ๋ฌํ ์ ์๋ ์ฑ๋๋ก ์๋ณํ๋ channel_update๋ฅผ ํตํด ์ผ์์ ์ธ ์ฑ๋ ์คํจ๋ฅผ ๋ณด๊ณ ํ๋ค. ์ด ์๋๋ ๊ทธ๋ฆผ 7.๊ณผ ๊ฐ๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+#### ์คํจ๋ก๋ถํฐ ํ์ตํ๊ธฐ
+
+์
๋ ๋๋ ์ด ์คํจ ์ฝ๋๋ฅผ ํตํด ๋ฐฅ์ด ํด๋น ์ฑ๋์์ ๋ผ์๋์๊ฒ ์ง๋ถ๊ธ์ ์ ๋ฌํ๊ธฐ์ ์ถฉ๋ถํ ์ ๋์ฑ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ง ์๋ค๊ณ ์ถ๋ก ํ ์ ์๋ค. ์ค์ํ ์ ์ ์ด ์คํจ๊ฐ ํด๋น ์ฑ๋์ ์ ๋์ฑ์ ๋ํ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ขํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค! ์ด์ ์๋ ์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๊ฐ ์ฑ๋์์ ๋ฐฅ ์ธก์ ์ ๋์ฑ์ด (0, 400๋ง) ๋ฒ์ ์ด๋๊ฐ์ ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ๋ค. ์ด์ ์
๋ ๋๋ ์ ๋์ฑ์ด (0, 999999) ๋ฒ์์ ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ ์ ์๋ค. ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ์
๋ ๋๋ ์ด์ ๋ผ์๋ ์ธก ์ฑ๋์ ์ ๋์ฑ์ด (0, 400๋ง)๊ฐ ์๋ (100๋ง, 400๋ง) ๋ฒ์์ ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ ์ ์๋ค. ์
๋ ๋๋ ์ด๋ฒ ์คํจ๋ฅผ ํตํด ๋ง์ ๊ฒ์ ๋ฐฐ์ ๋ค.
+
+### ๋ ๋ฒ์งธ ์๋ (Path #4)
+
+์ด์ ์
๋ ๋๋ ๋ค ๋ฒ์งธ ํ๋ณด ๊ฒฝ๋ก(SโAโBโXโYโR)๋ฅผ ์๋ํ๋ค. ์ด ๊ฒฝ๋ก๋ ๋ ๊ธด ๊ฒฝ๋ก์ด๋ฉฐ ๋ ๋ง์ ์์๋ฃ๊ฐ ๋ฐ์ํ์ง๋ง ์ง๊ธ์ผ๋ก์ฌ ์ง๋ถ๊ธ์ ์ ๋ฌํ ์ ์๋ ์ต์์ ์ต์
์ด๋ค.
+
+๋คํํ ๊ทธ๋ฆผ 8.์ฒ๋ผ ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์ฑ๊ณตํ์์ ๋ํ๋ด๋ update_fulfill_htlc ๋ฉ์์ง๋ฅผ ์จ๋ฆฌ์ค๋ก๋ถํฐ ์์ ํ๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+#### ์ฑ๊ณต์ผ๋ก๋ถํฐ ํ์ตํ๊ธฐ
+
+์
๋ ๋๋ ์ด ์ฑ๊ณต์ ์ธ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ํตํด ๋ง์ ๊ฒ์ ๋ฐฐ์ ๋ค. ์ด์ ์
๋ ๋๋ SโAโBโXโYโR ๊ฒฝ๋ก์ ๋ชจ๋ ์ฑ๋์ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ ๋ฌํ๊ธฐ์ ์ถฉ๋ถํ ์ ๋์ฑ์ด ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์๊ฒ ๋์๋ค. ๋ํ ๊ฐ ์ฑ๋์ด HTLC ๊ธ์ก(100๋ง ๋ฌ๋ฌ + ์์๋ฃ)์ ์ฑ๋์ ๋ค๋ฅธ ์ชฝ ๋์ผ๋ก ์ด๋ํ๋ค๋ ์ฌ์ค๋ ์๊ฒ ๋์๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ์
๋ ๋๋ ํด๋น ๊ฒฝ๋ก์ ์๋ ๋ชจ๋ ์ฑ๋์ ์์ ์ธก ์ ๋์ฑ ๋ฒ์๋ฅผ ๋ค์ ๊ณ์ฐํ์ฌ ์ต์ ์ ๋์ฑ์ 1๋ฐฑ๋ง ๋ฌ๋ฌ + ์์๋ฃ๋ก ๋์ฒดํ ์ ์๋ค.
+
+#### ์ผ์ผ๋ฌต์ ์ง์?
+
+์
๋ ๋๋ ์ด์ ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ๋ํ ํจ์ฌ ๋ ๋์ '์ง๋'๋ฅผ ๊ฐ๊ฒ ๋์๋ค.(์ ์ด๋ ์ด 7๊ฐ ์ฑ๋์ ๊ดํ ํ) ์ด ์ง์์ ์ดํ ์
๋ ๋๊ฐ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์๋ํ ๋ ์ ์ฉํ๊ฒ ์ฌ์ฉ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
+
+๊ทธ๋ฌ๋ ์ด ์ง์์ ๋ค๋ฅธ ๋
ธ๋๊ฐ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ ์กํ๊ฑฐ๋ ๋ผ์ฐํ
ํจ์ ๋ฐ๋ผ ๋ค์ "์ผ์ผ๋ฌต์(stale)" ์ ๋ณด๊ฐ ๋๋ค. ์
๋ ๋๋ ์ก๊ธ์๊ฐ ์๋ ์ด์ ์ด๋ฌํ ๊ฒฐ์ ๋ด์ญ์ ์ ํ ๋ณผ ์ ์๋ค. ์
๋ ๋๊ฐ ๊ฒฐ์ ๋ผ์ฐํ
์ ๊ด์ฌํ๋๋ผ๋ ์ด๋์ธ ๋ผ์ฐํ
๋ฉ์ปค๋์ฆ์ ์
๋ ๋๊ฐ ํ ํ(์์ ์ ์ฑ๋)์ ๋ํ ๋ณ๊ฒฝ ์ฌํญ๋ง ๋ณผ ์ ์์์ ์๋ฏธํ๋ค.
+
+๋ฐ๋ผ์ ์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๋ ์ด ์ง์์ด ์ค๋๋์ด ๋ ์ด์ ์ ์ฉํ์ง ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ๊ธฐ ์ ์ ์ด ์ง์์ ์ผ๋ง๋ ์ค๋ ๋ณด๊ดํ ์ง ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ๋ค.
+
+
+
+## ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์
+
+๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ (multipart payments, MPP)๋ 2020๋
๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์ ๋์
๋ ๊ธฐ๋ฅ์ผ๋ก, ์ด๋ฏธ ๋๋ฆฌ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋ค. ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ฌ๋ฌ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ๋ถํ ํ์ฌ ์ฌ๋ฌ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํตํด ์๋ํ ์์ทจ์ธ์๊ฒ HTLC๋ก ์ ์กํ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ ์ฒด ๊ฒฐ์ ์ ์์์ฑ์ ์ ์งํ ์ ์๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ์์์ฑ์ด๋ ๊ฒฐ์ ์ ๋ชจ๋ HTLC ๋ถ๋ถ์ด ์ต์ข
์ ์ผ๋ก ์ดํ๋๊ฑฐ๋ ์ ์ฒด ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์คํจํ๊ณ ๋ชจ๋ HTLC ๋ถ๋ถ์ด ์คํจํ๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค. ๋ถ๋ถ์ ์ผ๋ก ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์ฑ๊ณตํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ์๋ค.
+
+๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ๋ ๋จ์ผ ์ฑ๋์ "๋ง์ง ์๋" ๊ธ์ก์ ์ถฉ๋ถํ ์ ๋์ฑ์ด ์๋ ์์ ๊ธ์ก์ผ๋ก ๋ถํ ํ์ฌ ์ ์กํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์์ ์ค์ํ ๊ฐ์ ์ฌํญ์ด๋ค. ๋ํ, ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ๋ ๋จ์ผ ๊ฒฝ๋ก ๊ฒฐ์ ์ ๋นํด ๊ฒฐ์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ ๋์ด๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
+
+
+ ํ |
+ ์ด์ MPP๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ๋จ์ผ ๊ฒฝ๋ก ๊ฒฐ์ ๋ฅผ MPP์ ํ์ ๋ฒ์ฃผ๋ก ์๊ฐํ๋ ๊ฒ์ด ๊ฐ์ฅ ์ข๋ค. ๊ธฐ๋ณธ์ ์ผ๋ก ๋จ์ผ ๊ฒฝ๋ก๋ ํฌ๊ธฐ 1์ ์ฌ๋ฌ ๋ถ๋ถ์ผ ๋ฟ์ด๋ค. ๊ฒฐ์ ๊ท๋ชจ์ ์ฌ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ์ ๋์ฑ์ผ๋ก ์ธํด ๋จ์ผ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ์ ๋ฌ์ด ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ์ ์ธํ๊ณ ๋ ๋ชจ๋ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ๋ก ๊ฐ์ฃผํ ์ ์๋ค. |
+
+
+
+### MPP ์ฌ์ฉํ๊ธฐ
+
+MPP๋ ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์ ํํ๋ ๊ฒ์ด ์๋๋ผ ๋
ธ๋ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๋ฐ ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ ์ ๋ต์ด๋ค. ๊ทธ๋ํ ์์ฑ, ๊ฒฝ๋ก ์ ํ, ์ํ์ฐฉ์ค ๋ฃจํ์ ๊ฐ์ ๊ธฐ๋ณธ ๋จ๊ณ๋ ๋์ผํ๊ฒ ๊ตฌํ๋๋ค. ์ฐจ์ด์ ์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ ํํ๋ ๋์ ์ ์ก์ ์ต์ ํํ๊ธฐ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๋ถํ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ๋ค๋ ์ ์ด๋ค.
+
+์ด ์์ ์์๋ MPP๋ฅผ ํตํด ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ ์ ์๋ ๋ช ๊ฐ์ง ๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค. ๋จผ์ , 100๋ง ์ฌํ ์์ ์์๋ฃ๋ฅผ ์ ์กํ๊ธฐ์ ์ ๋์ฑ์ด ์ถฉ๋ถํ์ง ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ์๋ ค์ง SโX ์ฑ๋์ ํ์ฉํ ์ ์๋ค. ํด๋น ์ฑ๋์ ๋ฐ๋ผ ๋ ์์ ๋ถ๋ถ์ ์ ์กํจ์ผ๋ก์จ ์ด์ ์๋ ์ฌ์ฉํ ์ ์์๋ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค. ๋์งธ, 100๋ง ์ฌํ ์๋ฅผ ์ ์กํ๊ธฐ์๋ ๋ถ์กฑํ์ง๋ง ๋ ์ ์ ์์ ์ ์กํ๋ ๋ฐ๋ ์ถฉ๋ถํ ์ ์๋ ์ ๋์ฑ์ด ์๋ ค์ง์ง ์์ BโR ์ฑ๋์ด ์๋ค.
+
+#### ๊ฒฐ์ ์ชผ๊ฐ๊ธฐ
+
+๊ทผ๋ณธ์ ์ธ ์ง๋ฌธ์ ์ง๋ถ์ ๋ถํ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. ๋ณด๋ค ๊ตฌ์ฒด์ ์ผ๋ก, ์ต์ ์ ๋ถํ ํ์์ ๊ฐ ๋ถํ ์ ๋ํ ์ต์ ์ ๊ธ์ก์ ์ผ๋ง์ผ๊น?
+
+์ด๋ ์๋ก์ด ์ ๋ต์ด ๋ฑ์ฅํ๊ณ ์๋ ์ง์์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ ๋ถ์ผ์ด๋ค. ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ๋ ๋จ์ผ ๊ฒฝ๋ก ๊ฒฐ์ ์๋ ๋ค๋ฅธ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ ๋ฐ๋ฅด์ง๋ง, ๋ค์ค ๋ถํ ์ต์ ํ๋ฅผ ํตํด ๋จ์ผ ๊ฒฝ๋ก ์๋ฃจ์
์ด ๋์ฌ ์๋ ์๋ค.(์ฆ, ๋จ์ผ ๊ฒฝ๋ก๊ฐ ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ด ์ ์ํ๋ ์ต์ ์๋ฃจ์
์ผ ์ ์๋ค.)
+
+๊ธฐ์ตํ๊ฒ ์ง๋ง, ์ ๋์ฑ/์์ก์ ๋ถํ์ค์ฑ์ MPP ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ์ ์ ์ฉํ ์ ์๋ ๋ช ๊ฐ์ง (๋ค์ ๋น์ฐํ) ๊ฒฐ๋ก ์ผ๋ก ์ด์ด์ง๋ค๋ ์ฌ์ค์ ๋ฐ๊ฒฌํ๋ค.
+
+- ์์ก ๊ฒฐ์ ์ผ์๋ก ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ด ๋๋ค.
+
+- ๋ ๋ง์ ์ฑ๋์ ์ฌ์ฉํ ์๋ก ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ (๊ธฐํ๊ธ์์ ์ผ๋ก) ๋ฎ์์ง๋ค.
+
+์ฒซ ๋ฒ์งธ ์ธ์ฌ์ดํธ๋ฅผ ํตํด ํฐ ๊ธ์ก(์: 100๋ง ์ฌํ ์)์ ์์ ๊ธ์ก์ผ๋ก ๋ถํ ํ๋ฉด ๊ฐ๊ฐ์ ์์ ๊ธ์ก์ด ์ฑ๊ณตํ ํ๋ฅ ์ด ๋์์ง๋ค๋ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋ด๋ฆด ์ ์๋ค. ๋ ์ ์ ๊ธ์ก์ ์ก๊ธํ๋ฉด ์ ๋์ฑ์ด ์ถฉ๋ถํ ๊ฒฝ๋ก์ ์๊ฐ ๋ ๋ง์์ง ๊ฒ์ด๋ค.
+
+๊ทน๋จ์ ์ผ๋ก ์๊ฐํด๋ณด๋ฉด 100๋ง ์ฌํ ์ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ 100๋ง ๊ฐ์ ๊ฐ๋ณ ์ฌํ ์๋ก ๋ถํ ํ๋ ๊ฒ์ ์ด๋จ๊น? ๋ ๋ฒ์งธ ์ธ์ฌ์ดํธ์ ๋ต์ด ์๋ค. ๋ฐฑ๋ง ๊ฐ์ ๋จ์ผ ์ฌํ ์ HTLC๋ฅผ ์ ์กํ๋ ๋ฐ ๋ ๋ง์ ์ฑ๋/๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ฒ ๋๋ฏ๋ก ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ด ๊ธฐํ๊ธ์์ ์ผ๋ก ๋จ์ด์ง ๊ฒ์ด๋ค.
+
+์์ ๋ ๊ฐ์ง ์ธ์ฌ์ดํธ๋ ์ฑ๊ณต ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๊ทน๋ํํ ์ ์๋ ์ต์ ์ ์ง์ (sweet spot)์ ๋ง๋ค์ด๋ธ๋ค. ์ฆ, ๋ถํ ์ ๋๋ฌด ๋ง์ด ํ์ง ์์ผ๋ฉด์๋ ์์ ๋จ์๋ก ๋ถํ ํ๋ ๊ฒ์ด๋ค!
+
+์ฃผ์ด์ง ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ์์ ๋ถํ ํฌ๊ธฐ์ ๋ถํ ํ์์ ์ต์ ๊ท ํ์ ์ ๋ํํ๋ ๊ฒ์ ์ด ์ฑ
์ ๋ฒ์๋ฅผ ๋ฒ์ด๋๋ ๊ฒ์ด์ง๋ง, ํ์ฌ ํ๋ฐํ ์ฐ๊ตฌ๋๊ณ ์๋ ๋ถ์ผ์ด๋ค. ํ์ฌ ์ผ๋ถ ๊ตฌํ์์๋ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ 2๋ถ์ 1, 4๋ถ์ 1 ๋ฑ์ผ๋ก ๋ถํ ํ๋ ๋งค์ฐ ๊ฐ๋จํ ์ ๋ต์ ์ฌ์ฉํ๋ค.
+
+
+ ์ฐธ๊ณ |
+ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ฌ๋ฌ ํฌ๊ธฐ๋ก ๋ถํ ํ์ฌ ๊ฒฝ๋ก์ ํ ๋นํ ๋ ๊ด๋ จ๋ ์ต์ ๋น์ฉ ํ๋ฆ์ด๋ผ๋ ์ต์ ํ ๋ฌธ์ ์ ๋ํด ์์ธํ ์์๋ณด๋ ค๋ฉด ์ด ์ฑ
์ ๊ณต์ ์์ธ Renรฉ Pickhardt์ Stefan Richter๊ฐ ์์ฑํ ๋
ผ๋ฌธ "Optimally Reliable & Cheap Payment Flows on the Lightning Network(๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์์ ์ต์ ์ผ๋ก ์์ ์ ์ด๊ณ ์ ๋ ดํ ๊ฒฐ์ ํ๋ฆ)"์ ์ฐธ์กฐํ์. |
+
+
+
+์์์์ ์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๋ 100๋ง ์ฌํ ์ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ๊ฐ๊ฐ 60๋ง๊ณผ 40๋ง ์ฌํ ์๋ก ๋ถํ ํ์ฌ ๋ ๊ฐ์ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋ก๋ก ๋ณด๋ด๋ ค๊ณ ์๋ํ๋ค. ์ด๋ ๊ทธ๋ฆผ 9.์ ๊ฐ๋ค.
+
+์ด์ SโX ์ฑ๋์ ์ฌ์ฉํ ์ ์๊ณ (์
๋ ๋์๊ฒ๋ ์ด ์ข๊ฒ๋) BโR ์ฑ๋์ 60๋ง ์ฌํ ์๋ฅผ ์ํ ์ถฉ๋ถํ ์ ๋์ฑ์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด์ ์๋ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํตํด ๋ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ๋ถํ ํ๋ ๋ฐ ์ฑ๊ณตํ๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+### ์ฌ๋ฌ ๋ฒ์ ์๋์ ๊ฑธ์น ์ํ์ฐฉ์ค
+
+๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ ๊ณผ์ ์์ ๋ค์ ์์ ๋ ์ํ์ฐฉ์ค ๋ฃจํ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ค. ๊ฐ ์๋์์ ์ฌ๋ฌ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์๋ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ค ๊ฐ์ง ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค.
+
+- ๋ชจ๋ ๋ถ๋ถ์ด ์ฑ๊ณตํ์ฌ ๊ฒฐ์ ๊ฐ ์ฑ๊ณตํ๋ค.
+
+- ์ผ๋ถ๋ง ์ฑ๊ณตํ๊ณ ์ผ๋ถ๋ ์คํจํ์ฌ ์ค๋ฅ๊ฐ ๋ฐํ๋๋ค.
+
+- ๋ชจ๋ ์คํจํ๊ณ ์ค๋ฅ๊ฐ ๋ฐํ๋๋ค.
+
+- ์ผ๋ถ๋ถ์ด ์ค๋จ๋๊ณ ์ค๋ฅ๊ฐ ๋ฐํ๋์ง ์๋๋ค.
+
+๋ ๋ฒ์งธ, ์ผ๋ถ๋ง ์คํจํ์ฌ ์ค๋ฅ๊ฐ ๋ฐํ๋๊ณ ์ผ๋ถ๊ฐ ์ฑ๊ณตํ๋ ๊ฒฝ์ฐ, ์ด์ ์ํ์ฐฉ์ค ๋ฃจํ๋ฅผ ๋ฐ๋ณตํ ์ ์์ง๋ง ์์ฌ๋์ ๋ํด์๋ง ๋ฐ๋ณตํ ์ ์๋ค.
+
+์๋ฅผ ๋ค์ด ์
๋ ๋๊ฐ ๋ผ์๋์๊ฒ ๋๋ฌํ ์ ์๋ ์๋ฐฑ ๊ฐ์ ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒฝ๋ก๊ฐ ์๋ ํจ์ฌ ๋ ํฐ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํด ๋ณด์. ์
๋ ๋์ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ๋ค์ํ ํฌ๊ธฐ์ 26๊ฐ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ์ต์ ์ ๊ฒฐ์ ๋ถํ ์ ์ฐพ์ ์ ์๋ค. ์ฒซ ๋ฒ์งธ ์๋์์ 26๊ฐ์ ๋ถํ ์ ๋ชจ๋ ์ ์กํ๋ ค๊ณ ์๋ํ ํ, ๊ทธ ์ค 3๊ฐ์ ๋ถํ ์ด ์ค๋ฅ๋ก ์คํจํ๋ค.
+
+์ด 3๊ฐ์ ๋ถํ ์ด ์๋ฅผ ๋ค์ด 155,000 ์ฌํ ์๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ฒฝ์ฐ, ์
๋ ๋๋ 155,000 ์ฌํ ์์ ๋ํด์๋ง ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ ์์
์ ๋ค์ ์์ํ๋ค. ๋ค์ ์๋์์๋ ์์ ํ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋ก(์์ฌ๋ 155,000 ์ฌํ ์์ ์ต์ ํ๋ ๊ฒฝ๋ก)๋ฅผ ์ฐพ๊ณ , 155,000 ์ฌํ ์๋ฅผ ์์ ํ ๋ค๋ฅธ ๋ถํ ๋ก ๋๋ ์ ์๋ค!
+
+
+ ํ |
+ 26๋ฒ์ ๋ถํ ์ด ๋ง์ ๊ฒ ๊ฐ์ง๋ง, ๋ผ์ดํธ๋ ๋คํธ์ํฌ์์ ํ
์คํธํ ๊ฒฐ๊ณผ 345๋ฒ์ผ๋ก ๋ถํ ํ์ฌ 0.3679 BTC๋ฅผ ์ฑ๊ณต์ ์ผ๋ก ์ง๊ธํ ์ ์ด ์๋ค. |
+
+
+
+๋ํ ์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๋ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ์๋์ ์ฑ๊ณต๊ณผ ์คํจ๋ฅผ ํตํด ์์งํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธํ์ฌ ๋ ๋ฒ์งธ ์๋์์ ๊ฐ์ฅ ์ต์ ์ ๊ฒฝ๋ก์ ๋ถํ ์ ์ฐพ๋ค.
+
+์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๊ฐ 155,000 ์ฌํ ์์ ์์ก์ ๋ณด๋ด๋ ๊ฐ์ฅ ์ข์ ๋ฐฉ๋ฒ์ 80,000 ์ฌํ ์, 42,000 ์ฌํ ์, 15,000 ์ฌํ ์, 11,000 ์ฌํ ์, 65,000 ์ฌํ ์, 500 ์ฌํ ์๋ก 6๋ฑ๋ถํ๋ ๊ฒ์ด๋ผ๊ณ ๊ณ์ฐํ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํด๋ณด์. ๋ค์ ์๋์์ ์
๋ ๋๋ 11,000 ์ฌํ ์ ๋ถ๋ถ์ด ์คํจํ์์ ๋ํ๋ด๋ ์ค๋ฅ ํ๋๋ง ์ป๋๋ค. ๋ค์ ์
๋ ๋๋ ์์งํ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์
๋ฐ์ดํธํ๊ณ ๊ฒฝ๋ก ํ์์ ๋ค์ ์คํํ์ฌ 11,000 ์ฌํ ์์ ์์ฌ๋ถ์ ์ ์กํ๋ค. ์ด๋ฒ์๋ ๊ฐ๊ฐ 6000 ์ฌํ ์์ 5000 ์ฌํ ์ ๋ ๊ฐ๋ฅผ ์ ์กํ๋ ๋ฐ ์ฑ๊ณตํ๋ค.
+
+MPP๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ฌ๋ฌ ์ฐจ๋ก์ ๊ฑธ์ณ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ ์กํ๋ ์ด ์๋ ๊ทธ๋ฆผ 10.๊ณผ ๊ฐ๋ค.
+
+
+
+
+
+
+
+
+๊ฒฐ๊ตญ ์
๋ ๋์ ๋
ธ๋๋ ์ธ ๋ฒ์ ๊ฒฝ๋ก ํ์์ ํตํด 1๋ฐฑ๋ง ๊ฐ์ ์ฌํ ์๋ฅผ 30๊ฐ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ๋๋์ด ์ ์กํ๋ค.
+
+
+
+## ๊ฒฐ๋ก
+
+์ด ์ฅ์์๋ ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ์ ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ์ ๋ํด ์ดํด๋ณด์๋ค. ์ฑ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ฐ์ ์์์ ์์ ์๊น์ง์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ฐพ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ดํด๋ณด์๋ค. ๋ํ ๋ฐ์ ์๊ฐ ํ๋ณด ๊ฒฝ๋ก์์ ๊ฒฐ์ ์ ๋ฌ์ ์๋ํ๊ณ ์ํ์ฐฉ์ค๋ฅผ ๋ฐ๋ณตํ๋ ๊ณผ์ ๋ ์ดํด๋ดค๋ค.
+
+๋ํ ๋ฐ์ ์ ๊ด์ ์์ ์ฑ๋ ์ ๋์ฑ์ ๋ถํ์ค์ฑ๊ณผ ์ด๊ฒ์ด ๊ฒฝ๋ก ์ฐพ๊ธฐ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ๋ ์ดํด๋ณด์๋ค. ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ ๋ํํ๊ณ ํ๋ฅ ์ด๋ก ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ช ๊ฐ์ง ์ ์ฉํ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋์ถํ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ดํด๋ดค๋ค. ๋ํ ์ฑ๊ณต์ ์ธ ๊ฒฐ์ ์ ์คํจํ ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ํตํด ํ์ตํจ์ผ๋ก์จ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์ค์ผ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ ํ์ธํ๋ค.
+
+๋ง์ง๋ง์ผ๋ก, ์๋ก ๋ฐฐํฌ๋ ๋ค์ค ๋ถํ ๊ฒฐ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ํตํด ๊ฒฐ์ ๋ฅผ ์ฌ๋ฌ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ๋ถํ ํ์ฌ ๊ณ ์ก ๊ฒฐ์ ์ ์ฑ๊ณต ํ๋ฅ ์ ๋์ผ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ ์ดํด๋ดค๋ค.